◎ Лекаце́ць ’дрыжэць, калаціцца (аб сэрцы)’ (Сцяшк., Сл. паўн.-зах.; чэрв., ЖД- 2), драг. лёкотіты ’дрыжэць, трэсціся’ (Клім.), лякотітэ (І. Лучыц-Федарэц), кобр. люкотітэ, леко‑ тітэ, стол. лёкотіты (Нар. лекс.), бяроз. лекотётэ (Шатал.), слонім. лекацёць ’тс’ (Нар. лекс.; гродз., Сцяшк. Сл.), ’булькатаць (аб вадзе ў страве пры яе варэнні)’ (Шат.), ’даражыць, берагчы што-небудзь’ (маст., Сл. паўн.-зах.). Беларускае. Утворана ад назоўніка *^коlъ < л§к‑ъ, як і іншыя гукапераймальныя дзеясловы з суф. ‑ot ёй (// ‑оп‑ёй). Параўнуе стукотіти, стугоніти. Развіццё семантыкі прасл. lękati ’гнуць, выгінаць, закрыўляць’ > ’згінацца, схіляцца’^курчыцца, сціскацца ад страху, трывогі’ > ’баяцца’ > ’дрыжэць’ гл. Слаўскі, 4, 207. Аналагічна і.-е. *bheug‑ ’згінаць’ > літ. būgti ’трывожыцца, лякацца’.
◎ Ле́кач ’палахлівец’ (пін., Нар. лекс.). Да ляк© (гл.).
Ле́ктар ’той, хто чытае лекцыі’, ст.-бел. лекторъ (з XVII ст.) запазычана са ст.-польск. lektor ’асоба, якая каму-небудзь голасна чытае’, ’прафесар’. Да лац. lēctor ’той, хто чытае’ < legere ’чытаць’ (Слаўскі, 4, 136; Булыка, Лекс. запазыч., 159). Гл. яшчэ лекцыя.
◎ Ле́ктра ’электрычнасць’ (б.-каш., Мат. Гом.). Скажонае народнае слова, як і драг. лётрыка (І. Лучыц-Федарэц).
Ле́кцыя ’вуснае выкладанне вучэбнага прадмета’, ’публічнае чытанне’ (Яруш., ТСБМ). Ст.-бел. лекция (XVII ст.) запазычана са ст.-польск. lekcyja ’тс’ (Булыка, Запазыч., 188; Лекс. запазыч., 164). Гл. таксама лектар.
Ле́лех, ле́лях ’жывот’ (маст., Сцяшк., Сл.; паўн.-усх. беласт., Сл. паўн.-зах.), леляхаваты ’з вялікім жыватом’ (шчуч., Сл. паўн.-зах.). У выніку пераносу значэння паводле падабенства з казадоем. Гл. ляля́к.
◎ Лелкава́ты, лепковаты, лепокоеаты ’цяжкаваты ў рухах, грузны, не стройны’ (ТС). Відаць, з *лепехаваты. Да ля‑ пёха (гл.). Гл. таксама лепятала.
◎ Ле́ля, лёля, лёлё, люли ’анёл-абаронца’, ’купідон’ (КЭС), рус. лель ’тс’, а таксама прыпеў у песнях лелё, лёлем‑ю, лё‑ люшки, укр. лелё. Відавочна, да прасл. leleti/lelejati > бел. лялёць (гл.) (Брукнер, 294; Фасмер, 2, 479). Семантычна (вобразнае пераасэнсаванне) сюды можна дадаць і лёля ’кашуля’ (гл.), як покрыва, якое абараняе ад негатыўных уплываў.
◎ Ле́мант, лёмент ’крык’, лементлівы ’крыклівы’, лементуха ’крыклівая жанчына’ (ст.-дар., Сл. паўн.-зах., Сцяшк. Сл., СТ). Да лямант (гл.).
Леманта́р, лемэнта́р, ліманта́р, лемэнтарык ’буквар’ (ТСБМ, Гарэц., Нас., КЭС, лаг.). Запазычанне з польск. lamentarz < elementarz < лац. elementārius ’які адносіцца да пачаткаў’ (Слаўскі, 4, 38–39; Кюнэ, Poln., 71).