Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

увіва́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. увіваць — увіць.

увіва́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да увіцца.

2. Разм. Вярцецца каля каго‑, чаго‑н., неадступна хадзіць за кім‑н. У хаце, аднак, было ціха, толькі кот, відаць, увіваўся каля некага і вымагаў спажыву. Кулакоўскі. // Дагаджаць каму‑н., дамагаючыся чаго‑н. [Іван Фёдаравіч:] — Малайчына, Магнат... Твой гэты Шмыг нешта ўвіваецца каля старшага майстра. Мыслівец. Ля начальніка ўвівайся, Кожны крок яго прадбач. Ён смяецца — ты ўсміхайся, Ён надзьмецца — ты заплач. Корбан. // Пастаянна знаходзіцца пры кім‑н., заляцацца да каго‑н. Адэля прыгожая, дык хлопцы ля яе і ўвіваюцца. Савіцкі.

3. Зал. да увіваць.

увіва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да увіць.

увідне́ць, ‑ее; безас. зак.

Разм. Развідняцца, развіднець. Акуні пачнуць хапаць трохі пазней, як увіднее. Лупсякоў.

увіёлевы, ‑ая, ‑ае.

Які прапускае ультрафіялетавыя прамяні. Увіёлевае шкло.

[Ад лац. u(ltra) — звыш, за межамі і viola — фіялетавы колер.]

уві́льванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. увільваць — увільнуць.

уві́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да увільнуць.

увільгатне́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. увільгатняць — увільгатніць і стан паводле знач. дзеясл. увільгатняцца — увільгатніцца.

увільгатні́цца, ‑ніцца; зак.

Стаць вільготным; насыціцца вільгаццю.

увільгатні́ць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.

Зрабіць вільготным, насыціць вільгаццю. Веснавыя дажджы ўвільгатнілі глебу.