Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

ака́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да аказаць.

аказёнены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад аказёніць.

аказёніцца, ‑ніцца; зак.

Разм. Набыць казённы характар, стаць сухім, фармальным.

аказёніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак., што.

Разм. Надаць чаму‑н. казённы характар, зрабіўшы сухім, фармальным.

аказёньвацца, ‑аецца; незак.

1. Незак. да аказёніцца.

2. Зал. да аказёньваць.

аказёньваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да аказёніць.

ака́зія, ‑і, ж.

1. Зручны выпадак для паездкі або перасылкі чаго‑н. спадарожным транспартам. // Зручны, спрыяльны выпадак.

2. Нечаканае здарэнне, непрадбачаны выпадак. — Ого, вы сёння багата жывяце! — усклікнуў Сяргей. — Што ў вас за аказія такая, што трэба віном паліваць? Машара.

аказіяналі́зм, ‑у і ‑а, м.

Спец.

1. ‑у. Ідэалістычны погляд у еўрапейскай філасофіі 17 ст., які адмаўляў натуральную сувязь душы і цела, узаемадзеянне псіхічных і фізічных з’яў без непасрэднага ўмяшання бога.

2. ‑а. Слова, пабудаванае па законах дадзенай мовы, але ўжытае адзін раз, для дадзенага выпадку.

[Лац. occasionalis — выпадковы.]

аказіяна́льны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які не адпавядае агульнапрынятаму ўжыванню, абумоўлены спецыфічным кантэкстам ужывання. Аказіянальнае слова.

акаймава́нне, ‑я, н.

Тое, што і акаймоўка.