Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

беспакара́ны, ‑ая, ‑ае.

Які не атрымаў пакарання, астаўся непакараны. Беспакаранае злачынства.

беспамылко́васць, ‑і, ж.

Уласцівасць беспамылковага; правільнасць. Беспамылковасць вывадай.

беспамылко́вы, ‑ая, ‑ае.

Правільны, без памылак. Беспамылковы адказ, прагноз. □ З асалодай малюю гадзіну-другую, каб рука пастаянна мела беспамылковае адчуванне пластычнасці формы, лініі. Ліс.

беспара́дак, ‑дку, м.

1. Адсутнасць парадку. На двары ў беспарадку валяліся пасечаныя дровы, ляжалі рассохлае карыта, пагнутае старое вядро і вялізная бочка. Асіпенка. У вочы кінуўся беспарадак, які панаваў на вялікім, як жартавалі ў цэху, кіруючым стале. Шыцік.

2. звычайна мн. (беспара́дкі, ‑аў). Разм. Масавыя народныя хваляванні эканамічнага, рэвалюцыйнага характару.

беспара́дкавы, ‑ая, ‑ае.

Які пазбаўлены парадку, абы-як размешчаны. Беспарадкавае награмаджэнне будынкаў. Беспарадкавая груда цэглы. // Неарганізаваны, стыхійны, бессістэмны. Беспарадкавая мітусня, страляніна.

беспара́днасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан беспараднага. У вялікай трывозе, з глыбокім тужлівым пачуццём беспараднасці ўзышоў на двор .. Вісарыён. Самуйлёнак.

беспара́дны, ‑ая, ‑ае.

Які мае патрэбу ў падтрымцы, дапамозе; слабы, бездапаможны. Ці мае права .. [Сымон] дапамагчы.. [бацькам] цяпер, калі яны, фактычна, дзякуючы яму апынуліся ў такім беспарадным стане. Зарэцкі.

беспардо́нны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Бессаромны, нахабны. [Здраднік] нястомна разводзіў хлусні беспардоннай турусы. Караткевіч. [Міхась:] — Адкуль у цябе гэтакі запал? Беспардонны максімалізм! Гартны.

беспаро́дны, ‑ая, ‑ае.

Непародзісты. Беспародная жывёла.

беспарты́йнасць, ‑і, ж.

Непрыналежнасць да партыі.