Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

бранхі́т, ‑у, М ‑хіце, м.

Запаленне слізістай абалонкі бронхаў.

бранхія́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да бронхаў. Бранхіяльныя залозы. Бранхіяльная астма.

бра́ны, ‑ая, ‑ае.

Уст. Вытканы ўзорамі, перабіраны. Браная коўдра.

браня́, ‑і, ж.

1. У старадаўнасці — засцерагальнае металічнае адзенне воіна — панцыр, латы, кальчуга. Без лат, у лагах і брані Чые, чые тут ногі не хадзілі! Астрэйка.

2. Стальная абшыўка танка, баявога карабля, бронецягніка. Снарад, відаць, прабіў браню, бо танк узарваўся. Шамякін.

браня... (гл. броне...).

Першая састаўная частка складаных слоў, якая ўжываецца замест «броне...», калі націск у другой частцы падае на першы склад, напрыклад: бранябойны, браняпоезд.

бранябо́йка, ‑і, ДМ ‑бойцы; Р мн. ‑боек; ж.

Разм. Процітанкавае бранябойнае ружжо. Пажылы барадаты мужчына з бранябойкай на плячы прагна, з захапленнем паглядаў навокал, радуючыся, што бачыць, як і раней, гэтае хараство. Мележ.

бранябо́йны, ‑ая, ‑ае.

Які прабівае браню; прызначаны для стральбы па браніраваных цэлях. Бранябойны снарад. Бранябойная куля. Бранябойнае ружжо.

бранябо́йшчык, ‑а, м.

Стралок, узброены бранябойным ружжом. З другім браневіком «Кацюшы» не пашанцавала: яго паспяшаўся правіць бранябойшчык а.. супрацьтанкавага ружжа. Брыль.

браняве́жа, ‑ы, ж.

Закрытая бранявая канструкцыя на ганках, баявых машынах пяхоты, бронетранспарцёрах, бронепаяздах і пад. для размяшчэння ўзбраення і абароны асабовага складу; бранявая вежа.

браняві́к, ‑невіка, м.

Бронеаўтамабіль, прызначаны для разведкі, аховы і сувязі. Вестка пра смерць камандзіра дайшла да нас у той час, калі мы ўбачылі браневікі. Карпюк. Карэкціроўшчык сядзеў на зрубе адрынкі, стараючыся праз бінокль.. дакладна акрэсліць месца знаходжання браневіка. Брыль.