Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

юань назоўнік | мужчынскі род

Грашовая адзінка Кітайскай Народнай Рэспублікі.

юбілей назоўнік | мужчынскі род

  1. Гадавіна чыйго-н. жыцця, чыёй-н. дзейнасці, існавання каго-, чаго-н. (звычайна дзесяці-, дваццацігоддзе і пад.).

    • Пяцідзесяцігадовы ю. пісьменніка.
  2. Урачыстасці, прысвечаныя такой гадавіне.

    • Запрасіць на ю.

|| прыметнік: юбілейны.

  • Ю. медаль.
  • Юбілейныя дні.

юбіляр назоўнік | мужчынскі род

Той, чый юбілей адзначаецца, святкуецца.

  • Акадэмік-ю.
  • Горад-ю.
  • Віншаваць юбіляра.

|| жаночы род: юбілярка.

ювелір назоўнік | мужчынскі род

Майстар, які вырабляе прадметы мастацтва, упрыгожанні і пад. з каштоўных металаў, з каштоўнымі камянямі, або прадавец такіх прадметаў.

ювелірны прыметнік

  1. Які мае адносіны да вырабаў з каштоўных металаў і камянёў.

    • Ювелірная майстэрня.
    • Ювелірныя вырабы.
  2. пераноснае значэнне: Тонкі, дасканалы, такі, як у ювеліра; умела і старанна апрацаваны.

    • Ювелірная работа.
    • Ювелірнае выкананне.

югаславы назоўнік | мужчынскі род

Насельніцтва Югаславіі.

|| жаночы род: югаслаўка.

|| прыметнік: югаслаўскі.

юда (іўда) назоўнік | мужчынскі род | пагардлівае

Здраднік (ад імені апостала Юды Іскарыёта, які, паводле евангельскай легенды, прадаў Ісуса Хрыста).

юдафоб назоўнік | мужчынскі род | устарэлае

Тое, што і антысеміт.

|| жаночы род: юдафобка.

|| прыметнік: юдафобскі.

юдоль назоўнік | жаночы род

  1. Даліна, лог (устарэлае).

  2. У некаторых выразах: месца, дзе пакутуюць, церпяць мукі, а таксама ўвогуле пра жыццё з яго клопатамі і смуткам (устарэлае кніжнае).

    • Ю. смутку.
    • Ю. плачу.
    • Зямная ю.

юз назоўнік | мужчынскі род

Слізганне колаў, якія перасталі круціцца.

  • Машына ідзе юзам.