Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

о, выкл.

  1. Выражае пачуццё здзіўлення, захаплення, абурэння і пад.

    • О, якая ў вас прасторная кватэра!
    • О, якія тут чароўныя мясціны!
    • О, як гэта ўсё мне надакучыла.
  2. Ужыв. для ўзмацнення экспрэсіўнасці выказвання.

    • О, як хочацца ўсё гэта хутчэй забыць!

обер-..., прыстаўка.

  1. Утварае назоўнікі, якія азначаюць пасады, чыны (старшы, галоўны), напр. обер-майстар, обер-кандуктар, обер-пракурор, обер-афіцэр.

  2. Утварае назоўнікі, што іранічна называюць асобу па вышэйшай ступені якога-н. адмоўнага характару (разм.), напр. обер-бандыт, обер-жулік, обер-шэльма.

ого, і о-го-го, выкл.

Выражае здзіўленне, ацэнку.

  • Ого (ці о-го-го), колькі грыбоў назбіралі!

ода, , ж.

Урачысты верш, прысвечаны якой-н. гістарычнай падзеі ці герою.

|| прым. адычны, .

одапісец, , м.

Аўтар, які піша оды.

одум, , м. (разм.).

Стан разважання, засяроджанасці, паглыблення ў сябе, у свае думкі.

  • Іншы раз яго агортваў о. пра здзейсненае.

ой, і ой-ой-ой, выкл.

  1. Выражае спалох, здзіўленне, боль.

  2. Узмацняе слова, да якога прымыкае адно або разам з займеннымі словамі «як», «які» (разм.).

    • Жылося ой як цяжка.
    • Нялёгка было, ой нялёгка.

окаць, ; незак.

Гаварыць, захоўваючы ў вымаўленні ненаціскное «о» пасля цвёрдых зычных: вода замест вада.

|| наз. оканне, .

окаючы, .

У якім захоўваецца ў вымаўленні ненаціскное «о».

  • О. Дыялект.

ом, , м.

Адзінка электрычнага супраціўлення.

|| прым. амічны, .