Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 8-е выданне (правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

убийство

забойства, -ва ср.

убийца

забойца, -цы муж., жен.

убирание

ср.

1) прыманне, -ння ср.

забіранне, -ння ср.

здыманне, -ння ср., скручванне, -ння ср.

падыманне, -ння ср.

2) прыбіранне, -ння ср.

3) убіранне, -ння ср., прыбіранне, -ння ср.

4) уборка, -кі жен., убіранне, -ння ср.

збіранне, -ння ср.

складанне, -ння ср., складванне, -ння ср.

хаванне, -ння ср.

5) убіранне, -ння ср., умяшчэнне, -ння ср.

6) прыманне, -ння ср., устараненне, -ння ср.

здыманне, -ння ср., зніманне, -ння ср.

выдаленне, -ння ср., выганянне, -ння ср., прыганянне, -ння ср.

см. убирать

убирать

несовер.

1) (прочь) прымаць

(забирать) забіраць

(снимать, свёртывать) здымаць, скручваць

(поднимать) падымаць

2) (приводить в порядок) прыбіраць

3) (украшать) убіраць, прыбіраць

4) (о полевых культурах) убіраць

(собирать) збіраць

(складывать) складаць, складваць

(прятать) хаваць

5) (умещать) убіраць, умяшчаць

6) перен. (устранять) прымаць, устараняць

(с работы, с должности) здымаць, знімаць

(удалять) выдаляць, выганяць, праганяць

см. убрать

убираться

1) (управляться) разг. упраўляцца, спраўляцца

упарадкоўвацца

убираться с хлебом — упраўляцца (упарадкоўвацца) са збожжам

2) уст. (укладываться) укладвацца

(умещаться) убірацца

умяшчацца

(влезать) улазіць

слова убираются в одну строку — словы ўмяшчаюцца (убіраюцца) у адзін радок

3) (украшаться) убірацца, прыбірацца

город убирался к празднику — горад убіраўся (прыбіраўся) к святу

4) (уходить, уезжать) разг. выбірацца

убирайтесь отсюда! — выбірайцеся адгэтуль!

убирайтесь подобру-поздорову — выбірайцеся пакуль цэлыя

5) страд. прымацца

забірацца

здымацца, скручвацца

падымацца, прыбірацца

убірацца

збірацца

складацца, складвацца

хавацца

умяшчацца

прымацца, устараняцца

здымацца, знімацца

выдаляцца, выганяцца, праганяцца

см. убирать

убитость

прыбітасць, -ці жен., прыгнечанасць, -ці жен., роспач, -чы жен.

см. убитый 3

убитый

1) (умерщвлённый) забіты, мног. пазабіваны

2) перен. (уничтоженный) знішчаны

3) перен. (глубоко огорчённый чем-либо, приведённый в отчаяние) прыбіты, прыгнечаны, прыведзены ў роспач

(ошеломлённый) ашаломлены

4) перен. (потраченный на что-либо) разг. патрачаны

(издержанный — ещё) расходаваны, выдаткаваны

(о времени) змарнаваны

5) (уплотнённый, утрамбованный) разг. убіты, утрамбаваны

6) (покрытый) карт. разг. пабіты

7) (выражающий огорчение, отчаяние, подавленность) прыгнечаны, прыбіты, сумны

убитый вид — прыгнечаны (сумны) выгляд

8) сущ. забіты, -тага муж.

у противника большое количество убитых — у праціўніка вялікая колькасць забітых

спит как убитый — спіць як забіты

молчит как убитый — маўчыць як забіты

ходит как убитый — ходзіць прыгнечаны (прыбіты, сумны)

убитый горем — прыгнечаны (прыбіты) горам

убить

совер.

1) (умертвить) забіць, мног. пазабіваць

убить наповал — забіць напавал

2) перен. (уничтожить) знішчыць

нельзя убить нашу веру в будущее — нельга знішчыць нашу веру ў будучыню

3) перен. (глубоко огорчить, привести в отчаяние) прыбіць, прыгнесці, прывесці ў роспач

(ошеломить) ашаламіць

это известие его убило — гэта вестка яго прыбіла (прыгняла, прывяла ў роспач)

4) перен. разг. (потратить на что-либо) патраціць

(издержать — ещё) расходаваць, выдаткаваць

(о времени) змарнаваць

убить много энергии на что-либо — патраціць шмат энергіі на што-небудзь

5) (уплотнить, утрамбовать) разг. убіць, утрамбаваць

6) (покрыть) карт. разг. пабіць

убить туза козырем — пабіць туза козырам

убить время — змарнаваць час

убить молодость — змарнаваць маладосць

убей меня бог — забі мяне бог

убить бобра — ашукацца

убиться

разг. забіцца

(удариться) прост. ударыцца

он убился, упав с лошади — ён забіўся, зваліўшыся з каня