Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

де́йственно нареч. дзе́йсна;

де́йственность дзе́йснасць, -ці ж.;

де́йственный дзе́йсны.

де́йствие ср.

1. дзе́янне, -ння ср.;

2. (в драматическом произведении) дзе́я, род. дзе́і ж.;

пье́са в трёх де́йствиях п’е́са ў трох дзе́ях (на тры дзе́і);

3. (воздействие, влияние) уздзе́янне, -ння ср., уплы́ў, -лы́ву м.;

4. (поступок) учы́нак, -нку м.;

5. мат. дзе́янне, -ння ср.;

алгебраи́ческие де́йствия алгебраі́чныя дзе́янні.

действи́тельно нареч., вводн. сл. сапраўды́;

действи́тельность

1. (реальность) рэчаі́снасць, -ці ж.;

преврати́ть возмо́жность в действи́тельность ператвары́ць магчы́масць у рэчаі́снасць;

2. (подлинность) сапра́ўднасць, -ці ж.;

действи́тельный

1. (реальный) рэчаі́сны;

2. (подлинный) сапра́ўдны;

3. / действи́тельный зало́г грам. незале́жны стан;

действи́тельная слу́жба воен. абавязко́вая слу́жба;

действи́тельный член акаде́мии нау́к правадзе́йны член акадэ́міі наву́к.

де́йство театр., ист. дзе́йства, -ва ср.

де́йствовать несов.

1. в разн. знач. дзе́йнічаць; (воздействовать — ещё) уздзе́йнічаць;

акти́вно де́йствовать акты́ўна дзе́йнічаць;

де́йствовать в тылу́ врага́ дзе́йнічаць у ты́ле во́рага;

де́йствовать на созна́ние дзе́йнічаць (уздзе́йнічаць) на свядо́масць;

2. (руками) дзе́йнічаць, рабі́ць, ру́хаць;

3. (исправно работать) дзе́йнічаць, працава́ць; рабі́ць;

телефо́н не де́йствует тэлефо́н не дзе́йнічае (не працу́е);

рыча́г не де́йствует рыча́г не ро́біць;

4. (о частях тела и т. п.) служы́ць, рабі́ць;

рука́ онеме́ла и не де́йствует рука́ заняме́ла і не слу́жыць;

де́йствующий

1. прич. які́ (што) дзе́йнічае; які́ (што) уздзе́йнічае; які́ (што) працу́е; які́ (што) ро́біць; які́ (што) слу́жыць; см. де́йствовать;

2. прил., в разн. знач. дзе́ючы; дзе́йны;

де́йствующее законода́тельство дзе́ючае заканада́ўства;

де́йствующая а́рмия дзе́ючая а́рмія;

де́йствующие ли́ца дзе́ючыя (дзе́йныя) асо́бы.