Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

де́ржанный прич. трыма́ны;

де́ржанный в рука́х трыма́ны ў рука́х;

де́ржаный прил., разг. патрыма́ны, ужыва́ны; (об одежде, обуви) но́шаны, ужыва́ны;

де́ржаные кни́ги патрыма́ныя кні́гі.

держа́тельI (владелец) трыма́льнік, -ка м.

держа́тельII м., техн. трыма́льнік, -ка м.; (рукоятка) дзяржа́нне, -ння ср.

держа́ть несов., в разн. знач. трыма́ць; (о морозе — ещё) ці́снуць;

держа́ть во́жжи трыма́ць ле́йцы;

держи́ во́ра! лаві́ зло́дзея!;

держа́ть в посте́ли трыма́ць у пасце́лі;

держа́ть соба́ку трыма́ць саба́ку;

держа́л моро́з разг. ці́снуў маро́з;

держа́ть квартира́нтов трыма́ць кватара́нтаў;

держа́ть под подозре́нием трыма́ць пад падазрэ́ннем;

держа́ть речь гавары́ць прамо́ву;

держа́ть путь браць кіру́нак; (ехать) е́хаць; (идти) ісці́; кро́чыць; (плыть) плы́сці, плыць;

держа́ть язы́к за зуба́ми трыма́ць язы́к за зуба́мі;

держа́ть у́хо востро́ трыма́ць ву́ха во́стра;

держа́ть пари́ ісці́ ў закла́д;

держа́ть своё сло́во трыма́цца свайго́ сло́ва;

держа́ть в по́ле зре́ния трыма́ць у по́лі зро́ку;

держа́ть под замко́м трыма́ць на замку́;

держа́ть в тиска́х трыма́ць у абцуга́х;

держа́ть в ра́мках трыма́ць у ра́мках;

держа́ть в чёрном те́ле трыма́ць у чо́рным це́ле;

держа́ть фасо́н трыма́ць фасо́н;

держа́ть себя́ (каким-л. образом) трыма́ць сябе́;

держа́ть себя́ в рука́х трыма́ць сябе́ ў рука́х;

кре́пко держа́ть в рука́х (кого-л.) мо́цна трыма́ць у рука́х (каго-небудзь);

держа́ть нос по́ ветру трыма́ць нос па ве́тры;

держа́ться возвр., страд. трыма́цца.

держиде́рево бот. дзяржыдрэ́ва, -ва ср.

держимо́рда презр. дзяржымо́рда, -ды м.

дерза́ние ср., высок.

1. адва́га, -гі ж., сме́ласць, -ці ж.; (риск) ры́зыка, -кі ж.;

2. (смелое стремление) сме́лае імкне́нне, сме́лае парыва́нне; (риск) ры́зыка, -кі ж.

дерза́ть несов.

1. (осмеливаться на что-л.) книжн. адва́жвацца, асме́львацца; (рисковать) рызыкава́ць;

враги́ не дерза́ли прибли́зиться во́рагі не адва́жваліся (не асме́льваліся, не рызыкава́лі) наблі́зіцца;

2. (смело стремиться к чему-л.) высок. сме́ла імкну́цца; (рисковать) рызыкава́ць;

на́до дерза́ть (рисковать) трэ́ба рызыкава́ць;

дерза́йте! (действуйте) разг. дзе́йнічайце!