Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

сторожево́й

1. прил. (несущий охрану) вартавы́;

сторожево́е су́дно вартаво́е су́дна;

2. прил. (связанный с несением охраны) вартавы́, вартаўні́чы;

сторожево́е охране́ние вартава́я (вартаўні́чая) ахо́ва;

3. сущ. (тот, кто охраняет) вартавы́, -во́га м., вартаўні́к, -ка м.;

сторожи́ть несов. вартава́ць, пільнава́ць;

сторожи́ха

1. (женщина-сторож) вартаўні́ца, -цы ж., разг. старо́жка, -кі ж.;

2. (жена сторожа) вартаўні́чыха, -хі ж., старажы́ха, -хі ж.

сторо́жка старо́жка, -кі ж., варто́ўня, -ні ж., вартаўні́чая бу́дка;

сторо́жкий насцяро́жаны;

сторо́жкость разг. насцяро́жанасць, -ці ж.

сторожо́к техн. и пр. старажо́к, -жка́ м.

сторона́ ж.

1. в разн. знач. бок, род. бо́ку м.;

пойти́ в ра́зные сто́роны пайсці́ ў ро́зныя бакі́;

смотре́ть по сторона́м глядзе́ць па бака́х;

со стороны́ видне́е з бо́ку лепш віда́ць;

лицева́я сторона́ материа́ла до́бры (пра́вы) бок матэрыя́лу;

обсуди́ть вопро́с со всех сторо́н абмеркава́ць пыта́нне з усі́х бако́ў;

положи́тельная сторона́ де́ла дада́тны бок спра́вы;

побе́да на на́шей стороне́ перамо́га на на́шым баку́;

стоя́ть в стороне́ прям., перен. стая́ць убаку́;

дя́дя со стороны́ ма́тери дзя́дзька з бо́ку ма́ці;

2. мат. старана́, -ны́ ж.;

сто́роны прямоуго́льника сто́раны прамавуго́льніка;

3. (страна, местность) старо́нка, -кі ж., краі́на, -ны ж.;

родна́я сторона́ ро́дная старо́нка;

4. (место по краю, край) бок, род. бо́ку м., край, род. кра́ю м.;

ю́жная сторона́ ле́са паўднёвы бок (край) ле́су;

по обе́им сторона́м доро́ги па або́двух бака́х даро́гі;

5. (противопоставляемые группы) бок, род. бо́ку м.;

догова́ривающиеся сто́роны дагаво́рныя бакі́;

на стороне́ на баку́;

всё в сто́рону усё на бок;

оста́ться в стороне́ заста́цца ўбаку́;

в сто́рону у бок;

моё де́ло сторона́ мая́ ха́та з кра́ю;

узна́ть стороно́й даве́дацца ад і́ншых;

на все четы́ре сто́роны на ўсе чаты́ры бакі́;

на сто́рону на бок;

со стороны́ з бо́ку;

с одно́й стороны́ з аднаго́ бо́ку;

со стороны́ (кого, чего) з бо́ку (каго, чаго);

шу́тки в сто́рону без жа́ртаў, жа́рты на бок;

подойти́ не с той стороны́ падысці́ не з таго́ бо́ку;

привлека́ть на свою́ сто́рону схіля́ць на свой бок;

приня́ть (чью-л.) сто́рону стаць на (чый-небудзь) бок.

сторони́ться несов.

1. (отходить в сторону) саступа́ць у бок, адыхо́дзіцца (адыхо́дзіць) у бок, саступа́ць з даро́гі; адступа́цца (адступа́ць) у бок;

2. перен. (избегать) пазбяга́ць, уніка́ць; цура́цца, трыма́цца ўбаку́.

сторо́нка разг. старо́нка, -кі ж.