Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

шы́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Аднакр. да шыкаць.

шыко́зны, ‑ая, ‑ае.

Разм. Тое, што і шыкарны. На ўвесь клуб танцуе толькі яна [Лора] адна з такім шыкозным.. кавалерам. Вітка. Уся важнасць і ўся Сцёпкава цвёрдасць адразу прападаюць. А як пабачыў яшчэ такую шыкозную кнігу, дык і зусім уладу над сабою страціў. Колас.

шыко́ўнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць шыкоўнага. Але калі заходзіла сонца, уся шыкоўнасць гублялася: Чымган рабіўся пануры, як стары сівы дзед. Лужанін.

шыко́ўны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і шыкарны. Засталася ў.. [Матруны] шыкоўная новая хата, багаты сад,.. сядзіба аж на пяцьдзесят сотак. Марціновіч. Бліскучы і шыкоўны хлопец гэты. Ды што з таго? — Лайдак адпеты. Корбан. А тут такая шыкоўная студня на адну сям’ю! Ус.

шы́ла, ‑а, н.

Інструмент у выглядзе завостранага металічнага стрыжня з дзяржальнам для праколвання дзірак, які ўжываецца ў шавецкай і рымарскай справе. Бацьку абрыдлі дратва, шыла і малаток, яго рукі засумавалі па плузе і касе, а сэрца рвалася на лясное прыволле. С. Александровіч. Усе майстры з усяго царства з’явіліся ў сталіцу — .. сталяры з піламі, шаўцы з шыламі... Якімовіч.

•••

Хапіць шылам кашы (патакі) гл. хапіць.

шылава́ты, ‑ая, ‑ае.

Які мае востры, завостраны канец, верх. — Го! Падмога прыйшла! — схаваў у шылаватых вусах усмешку дзядзька Тодар. — Гэта добра, што вы самі, без брыгадзіравага нараду, з’явіліся. Даніленка. І вось ужо вёска. Шылаватыя чарапічныя дахі; вішні белыя і яблыні ў пеністай ружовай квецені. Ракітны.

шыладзю́б, ‑а, м.

Птушка сямейства ржанкавых з доўгай, тонкай, закручанай угору дзюбай.

шылападо́бны, ‑ая, ‑ае.

Які сваім знешнім выглядам, формай нагадвае шыла. Шылападобная дзюба.

шылахво́стка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Дзікая качка з доўгім шылападобным хвастом.

шы́лінг, ‑а, м.

1. Англійская манета, роўная 1/20 фунта стэрлінгаў; грашовая адзінка адпаведнай вартасці.

2. Грашовая адзінка Аўстрыі, роўная 100 аўстрыйскім грошам.

[Англ. shilling.]