Verbum

іпаста́сь, ‑і, ж.

1. Царкоўны тэрмін для абазначэння адной з асоб хрысціянскай тройцы.

2. перан. Тое, што блізка, цесна далучаецца да каго‑, чаго‑н. іншага. У Таўлая не было дзвюх іпастасей. Сапраўдны паэт не можа не быць рэвалюцыянерам, калі яго народ змагаецца за вызваленне. Лужанін.

[Ад грэч. hypostasis — асоба, сутнасць.]

іпатэ́ка, ‑і, ДМ ‑тэцы, ж.

Пазыка, якая выдаецца ў капіталістычных краінах пад заклад нерухомай маёмасці, галоўным чынам зямлі, а таксама заклад нерухомай маёмасці пад такую пазыку.

[Ад грэч. hypothēkē — заклад.]

іпатэ́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да іпатэкі. Іпатэчны крэдыт. Іпатэчны банк.

іпахандры́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да іпахондрыі.

іпахо́ндрык, ‑а, м.

Хворы на іпахондрыю.

іпахо́ндрыя, ‑і, ж.

Хваравіта-прыгнечаны псіхічны стан; беспадстаўная боязь захворвання.

[Грэч. hypochondria.]

іпры́т, ‑у, М ‑рыце, м.

Бясколернае масляністае рэчыва з гарчычным пахам, якое выклікае нарывы на скуры і агульнае атручэнне арганізма (выкарыстоўваецца як баявое атрутнае рэчыва).

[Ад геагр. назвы.]

іпры́тавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да іпрыту. Іпрытавае атручванне.

і́рад, ‑а, М ‑дзе, м.

Лаянк. Мучыцель, кат. — Божа мой, божа! За што мне такая кара! Лепш бы я малою памерла, чым жыць з такім ірадам, з такім п’яніцам. Колас. — Што ім трэба, ірадам? Чаму ім няма спакою ад таго, што людзі мірна жывуць? Шамякін.

[Па імені цара Іудзеі Ірада, які паказваецца ў евангеллі вельмі жорсткім.]

ірадыі́раваць, ‑руе; незак.

Распаўсюджвацца за межы непасрэднай крыніцы ўзбуджэння, раздражнення (пра нервовыя працэсы).