Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

інфарма́цыя, ‑і, ж.

1. Тое, што і інфармаванне.

2. Паведамленне аб становішчы спраў у якой‑н. галіне, аб чыёй‑н. дзейнасці і пад.; звесткі аб чым‑н. Атрымаць інфармацыю. Бюро тэхнічнай інфармацыі. Палітычная інфармацыя. □ Камбінацыя трох прыяцеляў заключалася ў тым, каб падбіць Саўку за пэўную ўзнагароду звязацца з тулягамі, паўстаўшымі супроць багацеяў, і даваць аб іх інфармацыю. Колас. Неўзабаве Юзік меў ад Аннушкі і Каліны поўную інфармацыю аб камендатуры. Няхай. // Артыкул, нататка інфармацыйнага характару. Апублікаваць інфармацыю з месц. □ Васіль Сымонавіч прачытаў інфармацыю «З залы суда», пацікавіўся прагнозам надвор’я. Арабей.

3. Сукупнасць якіх‑н. звестак, ведаў. Паток інфармацыі.

4. Звесткі, сігналы аб навакольным свеце, якія ўспрымаюць арганізмы ў працэсе жыццядзейнасці. Інфармацыя праз органы пачуццяў перадаецца ў мозг.

5. Звесткі, якія з’яўляюцца аб’ектам захоўвання, перадачы і перапрацоўкі. [Назвы паселішчаў] з далёкага мінулага нясуць нам інфармацыю пра нашых продкаў, пра ўклад народнага жыцця. «Маладосць».

6. Сукупнасць колькасных даных, выражаных пры дапамозе лічбаў, крывых або графіка, якая выкарыстоўваецца ў зборы і апрацоўцы якіх‑н. звестак. Даныя тэлеметрычнай інфармацыі. З борта штучнага спадарожніка Зямлі наступае навукова-тэхнічная інфармацыя.

7. У біялогіі — сукупнасць хімічна закадзіраваных сігналаў, якія перадаюцца ад аднаго жывога аб’екта другому (ад бацькоў патомкам) або ад адных клетак, тканак, органаў другім у працэсе развіцця арганізма.

•••

Тэорыя інфармацыі гл. тэорыя.

[Ад лац. informatio — растлумачванне.]

інфармбюро́, нескл., н.

Інфармацыйнае бюро.

інфекцы́йны, ‑ая, ‑ае.

Выкліканы інфекцыяй; заразны. Інфекцыйныя хваробы. Інфекцыйны працэс. // Прызначаны для лячэння заразных хвароб. Інфекцыйная бальніца.

інфе́кцыя, ‑і, ж.

Пранікненне ў арганізм хваробатворных мікраарганізмаў; заражэнне. Занесці інфекцыю ў арганізм. Паветраная інфекцыя. Капельная інфекцыя.

[Ад лац. inficere — псаваць, атручваць, заражаць.]

інфекцыяні́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Урач, спецыяліст па інфекцыйных хваробах. Я ведаў.. Савіча-ўрача, буйнейшага інфекцыяніста, бясстрашнага чалавека, які за сорак год урачэбнай дзейнасці патушыў дзесяткі эпідэмій. Шамякін.

інфі́кс, ‑а, м.

Афікс, устаўлены ў сярэдзіну кораня слова пры словаўтварэнні або словазмяненні.

[Лац. infixus — устаўлены.]

інфільтра́т, ‑у, М ‑раце, м.

Спец. Мясцовае ўшчыльненне і павелічэнне аб’ёмаў тканак у выніку скаплення ў іх клетачных элементаў з прымессю крыві і лімфы і хімічных рэчываў. Запаленчы інфільтрат. Пухлінны інфільтрат.

інфільтра́цыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Прасочванне. Інфільтрацыя паверхневых вод у тоўшчу зямной кары. Інфільтрацыя паветра ў памяшканнях.

2. Насычэнне тканак арганізма прадуктамі запалення, клеткамі пухлін.

[Ад лац. in — у і filtratio — працэджвапне.]

інфініты́ў, ‑тыва, м.

Неазначальная форма дзеяслова.

[Лац. infinitivus.]

інфініты́ўны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да інфінітыва. Інфінітыўны суфікс. Інфінітыўная канструкцыя.