Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

апуска́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да апусціць.

апу́склівы, ‑ая, ‑ае.

Неахайны, недагледжаны. [Тварыцкі] быў апусклівы, няголены. Чорны. // Запушчаны, недагледжаны. Будыніна стала нязграбнай і апусклівай: адзін вугал асеў, вушакі пакасіліся. Крапіва.

апускны́, ‑ая, ‑ое.

Які можна апусціць. Апускная лямпа.

апусто́шанасць, ‑і, ж.

Стан апустошанага; душэўная пустата. Унутраная апустошанасць.

апусто́шанне, ‑я, н.

Стан паводле знач. дзеясл. апустошыць.

апусто́шаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад апустошыць.

2. у знач. прым. Пазбаўлены маральных сіл, духоўнага зместу; няздольны да творчага жыцця. Апустошаная душа.

апусто́шванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. апустошваць — апустошыць.

апусто́шваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да апустошыць.

апусто́шыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак., каго-што.

1. Зрабіць пустым; спустошыць. Падумай, Германія, сёння, не потым, Не дай апустошыць сваёй жа зямлі. Бачыла.

2. перан. Пазбавіць маральных сіл, духоўнага зместу; зрабіць няздольным да творчага жыцця.

апусце́лы, ‑ая, ‑ае.

Які стаў пустым, пустэльным, бязлюдным. Народ не разыходзіўся, а сядзеў і глядзеў на апусцелую сцэну. Броўка. Стаяў той асабліва прыгожы дзень, якія бываюць звычайна ў канцы жніўня месяца, калі даўно скончана жніво, звезена жыта ў гумны, і над апусцелым полем дружна ўзлятаюць [чародкі] шпакоў — прадвеснікаў блізкае восені. Лынькоў.