Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

аб’ёмісты, ‑ая, ‑ае.

Вялікі аб’ёмам. Гэта быў даволі аб’ёмісты рукапіс, два гады пісаны. Брыль.

аб’ёмнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць аб’ёмнага. Аб’ёмнасць абмалёўкі. Аб’ёмнасць прадметаў.

аб’ёмны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да аб’ёму (у 1 знач.). Аб’ёмнае вымярэнне. Аб’ёмны аналіз. // Які мае трохмерныя паказчыкі. Аб’ёмнае кіно. □ Асабліва яркае ўвасабленне калгасная тэматыка атрымала ў творах круглай аб’ёмнай скульптуры. «Беларусь».

2. Вялікага аб’ёму, памеру. Аб’ёмны твор.

абжава́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад абжаваць.

абжава́ць, ‑жую, ‑жуеш, ‑жуе; ‑жуём, ‑жуяце; зак., што.

Разм. Пажаваць збольшага, памяць зубамі.

абжані́ць, ‑жаню, ‑жэніш, ‑жэніць; зак., каго.

Разм. Тое, што і ажаніць.

абжа́ты, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад абжаць.

2. у знач. прым. Пра што‑н., вакол чаго ў непасрэднай блізкасці зжата збажына, трава і пад. Абжаты камень.

абжа́цца, абажнецца; зак.

Разм. Стаць добра жаць, рэзаць (пра серп, жняярку).

абжа́ць, абажну, абажнеш, абажне; абажнём, абажняце; зак., што.

Зжаць што‑н. вакол чаго‑н. Васіль жартаваў з машыністамі, дапамог абжаць новы ўчастак. Савіцкі.

абжо́ра, ‑ы, м. і ж.

Разм. Той, хто любіць многа есці; прагны да яды. Сярод.. [рыбак], свецячы белым распухлым жыватом, плаваў і сам абжора — шчупак. Аляхновіч. [Ярохін:] — А вось гэты тлусты пан, відаць, вялікі абжора. Шамякін.