Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

трая́к, ‑а, м.

Разм. Тры рублі. [Аркадзь:] — На ўсякі выпадак даў траяк вартаўніку, ён на двары сячэ дровы, каб наглядаў. Асіпенка.

трая́кі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да трох крыніц; які праяўляецца ў трох выглядах, відах. Траякая выгада. Траякае значэнне. □ — А ты, дуда, які хлеб хочаш есці? — запытаў дзед Самуіла і пасадзіў хлопца сабе на калена. — Ёсць траякі: чорны, белы і ніякі. С. Александровіч.

трая́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

1. Разм. Прадмет, які мае тры аднолькавыя часткі або складаецца з трох аднолькавых частак. Траянка баравікоў. Траянка арэхаў.

2. Абл. Мука з сумесі грэчкі, пшаніцы і ячменю. Пазычыць кулёк траянкі.

3. Абл. Страва з пшанічнай мукі. яец і салодкага малака, у якую мачаюць бліны. Смачней за траянку стравы не знойдзеш.

трая́нскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да Троі. Траянская вайна.

•••

Траянскі конь гл. конь.

трая́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Разм. Грашовы знак вартасцю ў тры рублі. Маючы ў кішэні скамечаную траячку, дарожны майстар завярнуў у рэстаранчык, каб трохі сагрэцца і падняць настрой. Навуменка.

трог, ‑а, м.

Спец. Горная даліна карытападобнай формы, утвораная дзейнасцю леднікоў.

[Ням. Trog — карыта.]

тро́е, траі́х, ліч. зб.

Тры (падліковага значэння не мае, ужываецца з назоўнікамі мужчынскага, ніякага або агульнага роду, якія абазначаюць асоб. маладых істот, а таксама з назоўнікамі, якія маюць толькі мн. лік, і з асабовымі займеннікамі ў мн. ліку). Трое братоў. Трое ягнят. Нас было трое. Трое дзвярэй. У нас траіх. / у знач. наз. тро́е, траі́х. У сярэдзіне дня да нас у музей зайшло трое. Кавалёў.

тро́ечнік, ‑а, м.

Разм. Вучань, студэнт, які пастаянна атрымлівае тройкі за вучобу.

тро́ечніца, ‑ы, ж.

Разм. Жан. да троечнік.

тро́ечны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да тройкі (у 4 знач.); прызначаны для язды на тройцы. Троечны экіпаж.