Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

трахеатамі́я, ‑і, ж.

Спец. Хірургічнае аперыраванне трахеі з увядзеннем у яе спецыяльнай трубкі для ўстанаўлення дыхання.

[Ад грэч. trachéia — дыхальнае горла і tomē — рассячэнне.]

трахеі́т, ‑у, М ‑хеіце, м.

Запаленне слізістай абалонкі трахеі.

трахеі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да трахея. Трахеічны размер у антычным вершаскладанні.

трахе́й, ‑я, м.

Спец. Двухскладовая стапа ў антычным вершаскладанні; харэй.

[Грэч. trochaios — хуткі.]

трахейнады́хальныя, ‑ых.

Падтып членістаногіх жывёлін, якія дыхаюць пры дапамозе трахеяў.

трахе́йны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да трахеі (у 1 знач.). Трахейная трубка.

трахе́я, ‑і, ж.

Спец.

1. Дыхальнае горла.

2. толькі мн. (трахе́і, ‑яў). У членістаногіх — дыхальныя трубкі, якія адкрываюцца на паверхні цела.

3. толькі мн. (трахе́і, ‑яў). Сасуды ў раслін.

[Грэч. trachéia.]

трахі́т, ‑у, М ‑хіце, м.

Вулканічная горная парода зярністай структуры і светлай афарбоўкі (выкарыстоўваецца як будаўнічы матэрыял).

[Ад грэч. trachýs — шурпаты.]

трахі́тавы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да трахіту, уласцівы яму. Трахітавая парода. Трахітавая структура.

тра́хнуцца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; зак.

Разм.

1. Упасці з размаху, з сілай. [Крукаў:] — Я і без таго не сказаць каб дужа ўжо моцна трымаўся на нагах, а тут такая каўзота, што калі б і цвярозы быў, дык і то, можа, не адзін раз трахнуўся б вобзем. Васілёнак.

2. Моцна, з сілай стукнуцца аб што‑н. Прабыла булава ў небе гадзіны тры і ляціць назад. Удовін сын выставіў правую далонь. Булава трахнулася аб далонь і пераламалася напалам. Якімовіч.