Verbum

ілюзіяні́зм, ‑у, м.

1. Антынавуковы суб’ектыўна-ідэалістычны светапогляд, згодна якому матэрыяльны свет з’яўляецца ілюзіяй.

2. Від цыркавога і эстраднага мастацтва, заснаваны на ўменні артыста пры дапамозе спецыяльнай апаратуры ствараць уражанне «цудаў» (знікненне або з’яўленне прадметаў, людзей і пад.).

[Ад фр. illusionner — уводзіць у зман.]

ілюзіяні́ст, ‑а, М ‑сце, м.

1. Паслядоўнік ілюзіянізму (у 1 знач.).

2. Цыркавы і эстрадны артыст, які валодае майстэрствам ілюзіянізму (у 2 знач.); фокуснік. Дакладна і без напружання выступаў з запаленымі цыгарамі ілюзіяніст. «Беларусь».

ілюзіяністы́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ілюзіянізму (у 1 знач.). Ілюзіяністычная філасофія.

ілюзіяні́сцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ілюзіяніста.

ілюзо́рнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць ілюзорнага. Ілюзорнасць надзей. Ілюзорнасць поспехаў.

ілюзо́рны, ‑ая, ‑ае.

Створаны скажоным уяўленнем, заснаваны на ілюзіях; уяўны, несапраўдны. Ілюзорныя мары. Ілюзорнае шчасце.

ілюмінава́цца, ‑нуецца; незак.

Зал. да ілюмінаваць.

ілюмінава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак. і незак., што.

Упрыгожыць (упрыгожваць) вялікай колькасцю агнёў, яркім асвятленнем. Ілюмінаваць навагоднюю ёлку. Ілюмінаваць вуліцы. □ Дазналіся, мабыць, пра мой прыезд, наладзілі мне сустрэчу, ілюмінавалі агнямі лес. Зарыцкі.

ілюміна́тар ​¹, ‑а, м.

Круглае воданепранікальнае акно ў борце або ў палубе судна. Задраіць ілюмінатары. □ Вецер мацнее, хвалі робяцца ўсё большымі, б’юць у барты, заліваюць ілюмінатары. В. Вольскі. // Акно ў борце самалёта, касмічнага карабля. Касманаўты падышлі да ілюмінатара. У бясконцай цемры бездапаможна трапятаўся.. прамень магутнага цэнтральнага пражэктара. Шыцік.

ілюміна́тар ​², ‑а, м.

Спецыяліст, які наладжвае ілюмінацыю.

ілюмінацы́йны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ілюмінацыі, з’яўляецца ілюмінацыяй. Ілюмінацыйныя агні.