Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

жоўтагало́вы, ‑ая, ‑ае.

Які мае жоўтую галаву. Жоўтагаловыя каласавікі — грыбы нядоўгія. Пракінуцца на тры-чатыры дні — і няма. Навуменка.

жоўтафіёль, ‑і, ж.

Тое, што і лафкіёль.

жо́ўты, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае афарбоўку аднаго з сямі асноўных колераў спектра — сярэдняга паміж аранжавым і зялёным; колеру яечнага жаўтка, золата. Жоўтае лісце. □ Бягуць ручаі па разорах размытых, Выгладжваюць жоўты пясок. Колас. Жоўтыя мурашкі ўспаўзаюць на рукі. Чорны.

2. перан. Згодніцкі, рэфармісцкі; прадажны, здрадніцкі. Жоўтая буржуазная прэса. Жоўтыя прафсаюзы.

3. Як састаўная частка некаторых батанічных, медыцынскіх, мінералагічных назваў. Жоўтая лілія. Жоўтая крывяная соль.

•••

Жоўтая вада гл. вада.

Жоўтая ліхаманка гл. ліхаманка.

Жоўтая раса гл. раса.

Жоўты білет гл. білет.

Жоўты дом гл. дом.

жо́ўцевы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны жоўці ​1 (у 1 знач.). Жоўцевы праток. Жоўцевыя кіслоты. Жоўцевы пузыр.

жоўцевыдзяле́нне, ‑я, н.

Фізіялагічны працэс выдзялення жоўці печанню.

жоўцекамянёвы, ‑ая, ‑ае.

Звязаны з утварэннем камянёў у жоўцевым пузыры і жоўцевых шляхах. Жоўцекамянёвая хвароба.

жо́ўценькі, ‑ая, ‑ае.

Ласк. да жоўты (у 1 знач.).

жоўць 1, ‑і, ж.

1. Жоўта-зялёная горкая вадкасць, якую выдзяляе печань у кішэчнік.

2. перан. Раздражненне, злосць. Мой гнеў паволі адышоў і замяніўся на пагарду. — Які падрыў! Якая жоўць! Дудар.

жоўць 2, ‑і, ж.

1. Спец. Жоўтая фарба. Цынкавая жоўць.

2. Разм. Жаўцізна, жоўтае адценне. Заклякочуць буслы ля ракі І жоўцю заквецяцца клёны. Астрэйка.

жох, ‑а, м.

Разм. Хітры чалавек; ашуканец, прайдзісвет. Скажу вам быль, не плётку, Пра жоха аднаго, Дзяўчаты і малодкі, Пабойцеся яго. Броўка.