Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

дырыжы́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

1. чым і без дап. Кіраваць аркестрам, хорам і пад. пры выкананні імі музычных твораў. Дырыжыраваць ансамблем. Перастаць дырыжыраваць. // што. Кіраваць выкананнем музычнага твора. Дырыжыраваць оперу.

2. перан. Узмахваць перыядычна рукамі ў такт каму‑н. Напяваючы куплеты, чалавек у фесцы сам сабе і дырыжыраваў. В. Вольскі.

[Ад фр. dirigir.]

дырэ́ктар, ‑а, м.

Кіраўнік прадпрыемства, якой‑н. установы. Дырэктар завода. Дырэктар школы. Дырэктар саўгаса.

[Лац. direktor.]

дырэктара́т, ‑а, М ‑раце, м.

1. Калегія дырэктараў якога‑н. буйнога прадпрыемства, ведамства на чале з галоўным дырэктарам.

2. Тое, што і дырэкцыя.

дырэ́ктарка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Разм. Жан. да дырэктар.

дырэ́ктарскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да дырэктара, належыць яму. Дырэктарская пасада. Дырэктарскі кабінет.

дырэ́ктарства, ‑а, н.

Пасада, дзейнасць дырэктара. Прыняць дырэктарства. Перыяд дырэктарства.

дырэ́ктарстваваць, ‑ствую, ‑ствуеш, ‑ствуе; незак.

Разм. Быць дырэктарам. Дырэктарстваваць у школе пяць гадоў.

дырэ́ктарыха, ‑і, ДМ ‑рысе, ж.

Разм. Жонка дырэктара.

дырэкто́рыя, ‑і, ж.

Кіруючы орган дзяржаўнай улады ў эпоху французскай буржуазнай рэвалюцыі (1795–1799 гг.).

[Фр. Directoire з лац.]

дырэктры́са 1, ‑ы, ж.

Начальніца жаночай навучальнай установы ў дарэвалюцыйнай Расіі.

дырэктры́са 2, ‑ы, ж.

Прамая лінія, якая мае тую ўласцівасць, што адносіны адлегласцей любога пункта крывой (канічнага сячэння) ад гэтай прамой і да дадзенага пункта (фокуса сячэння) ёсць велічыня пастаянная.

[Фр. directrice.]