Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

гра́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Адбітак часткі друкарскага набору, яшчэ не звярстанага ў старонкі; сама частка такога набору. Заранік пайшоў у сельгасаддзел знаёміцца з планамі, матэрыяламі, гранкамі набраных у чарговы нумар артыкулаў і заметак. Хадкевіч.

гранку́лька, ‑і, ДМ ‑льцы; Р мн. ‑лек; ж.

Абл. Буйная шраціна. [Дзед Талаш] палажыў штук шэсць гранкулек, і калі ўсё было гатова, тады пасадзіў на брамку пістон і ўжо болей цвёрдымі і ўпэўненымі крокамі накіраваўся ў Макушы. Колас.

гра́нула, ‑ы, ж.

Спец. Невялічкі цвёрды кусочак якога‑н. рэчыва ў выглядзе зерня або камячка.

[Ад лац. granulum — зярнятка.]

гранулява́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. грануляваць.

гранулява́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад грануляваць.

2. у знач. прым. Які мае форму зярнят, невялічкіх камячкоў. Грануляваныя ўгнаенні.

гранулява́цца, ‑люецца; незак.

1. Ператварацца ў зярністы стан, паддавацца грануляванню.

2. Зал. да грануляваць.

гранулява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак. і незак., што.

Спец. Надаць (надаваць) якому‑н. рэчыву форму зярнят, невялічкіх камячкоў. Грануляваць салетру. Грануляваць шлак.

грануля́цыя, ‑і, ж.

1. Тое, што і грануляванне.

2. Бачная зярністасць сонечнай паверхні.

3. Новая тканка, якая разрастаецца пры загойванні раны і мае зярністы выгляд.

грань, ‑і, ж.

1. Лінія падзелу; граніца, мяжа. Былі гады змагання На грані дзвюх эпох. Кастрычніцкіх паўстанняў Ніхто не перамог. Колас. // перан. Тое, што адрознівае адно ад другога. У Лынькова часта нельга правесці грані паміж.. аўтарскай унутранай псіхалагічнай характарыстыкай і ўнутраным маналогам самога героя. Дзюбайла.

2. Плоская паверхня прадмета, якая ўтварае вугал з другой такой жа паверхняй. Грані куба. Грані паралелепіпеда.

3. Кант, утвораны дзвюма плоскасцямі, якія перасякаюцца.

грасі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

Вымаўляць гук «р» на французскі манер; картавіць.

[Ад фр. grasseyer.]