Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Прадмова ∙ Скарачэнні ∙ Кніга ў PDF/DjVu
абвгдеёжзійклмнопрстуўфхцчшэюя-.
аеёзілоруыэюя’
аоуыэ

бро́нетранспарцёр, ‑а, м.

Баявая браніраваная аўтамашына, прызначаная для перавозкі пяхоты на поле бою і для разведкі. І вось з засадай параўняўся бронетранспарцёр з дзесяткам гітлераўцаў і тры аўтамашыны са скрынкамі. Шчарбатаў.

бронецягні́к, ‑а, ж.

Тое, што і браня поезд. На пуцях стаяў мёртвы бронецягнік, палалі эшалоны з боепрыпасамі. Мележ.

бро́нза, ‑ы, ж.

1. Сплаў медзі з волавам, свінцом і іншымі металамі. Скульптура з бронзы.

2. зб. Мастацкія вырабы з такога сплаву. Выстаўка бронзы.

3. перан. Назва колеру, падобнага да колеру бронзы. Бронза загару. Бронза валасоў. □ Крануты бронзай восеньскія травы, сады лісцё скідаюць спакваля. Калачынскі.

4. Разм. Пра бронзавы медаль, атрыманы за трэцяе месца ў спартыўных спаборніцтвах, на конкурсе і пад.

бро́нзавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае дачыненне да бронзы. // Зроблены з бронзы. [Багуцкі] так ударыў кулаком па стале, што перакулілася бронзавая чарніліца. Лынькоў.

2. Цьмяна-залацісты або карычневы; колеру бронзы. Хлопчык быў у адных трусіках на шлейках, моцна складзены, увесь бронзавы ад загару. Хадкевіч. Над дрэвамі ўжо ўзляталі бронзавыя хрушчы. Караткевіч.

•••

Бронзавы век гл. век.

бро́нзаўка, ‑і, ДМ ‑заўцы; Р мн. ‑завак; ж.

Жук падсямейства пласцінчатавусых з яркай металічнай афарбоўкай.

бронхапнеўмані́я, ‑і, ж.

Запаленне лёгкіх, якое характарызуецца паражэннем найдрабнейшых бронхаў і пераходам запаленчага працэсу на лёгачную тканку; ачаговая пнеўманія.

бронхаскапі́я, ‑і, ж.

Метад даследавання дыхальных шляхоў (трахеі і бронхаў) пры дапамозе спецыяльнага прыбора.

[Ад грэч. bronchos — горла і грэч. skopeō — гляджу.]

бро́нхі, ‑аў; адз. бронха, ‑і, ДМ ‑нсе, ж.

Разгаліненні дыхальнага горла, якія праводзяць паветра ў лёгкія.

[Ад грэч. bronchos.]

бронь ​1 і (радзей) бро́ня, ‑і, ж.

Замацаванне якой‑н. асобы або прадмета за кім‑, чым‑н., якое робіць іх недатыкальнымі для іншых, а таксама дакумент на такое замацаванне. У Паўла і Васі .. была бронь, аднак хлопцы вырашылі ісці на фронт. Брыль. [Ермаліцкі] падаў на подпіс бронь на зарплату. Скрыган. Леў Раманавіч раптам адчуў, што.. хавацца далей за паперкай-бронню непрыстойна і нават злачынна. Асіпенка.

бронь ​2,

У выразе: бронь божа — тое, што і барані божа (гл. бог).

бро́ня,

гл. бронь ​1.