Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

гладкашэ́рсны, ‑ая, ‑ае.

З гладкая шэрсцю.

гла́дкі, ‑ая, ‑ае; ‑дак, ‑дка.

1. Роўны, без упадзін і выступаў. Гладкі асфальт. Гладкая пляцоўка. □ Аэрадром займаў вялізнае гладкае поле. Бядуля. Калёсы .. затарабанілі па роўнай гладкай дарозе. Скрыган. // Не шурпаты, слізкі, прыемны на дотык. Гладкае шкло. Гладкая папера. // Прамы, не завіты (пра валасы). Гладкая прычоска.

2. перан. Складны, плаўны, лёгкі для разумення (пра мову, верш, думкі і пад.). Суседкі слухалі, слёзы выціралі і дзівіліся, адкуль такі гладкі язык у заўсёды маўклівай Аўдоцця. Бядуля.

3. Разм. Сыты, адкормлены. Рыхтуючыся да суровай зімы, .. [мядзведзіца] зрабілася тлустай і гладкай. В. Вольскі. У сваёй маткі ўсе дзеткі гладкі. Прыказка.

гладу́н, ‑у, м.

Шмат- або аднагадовая травяністая расліна сямейства гваздзіковых.

гладчэ́йшы, ‑ая, ‑ае.

Выш. ст. да прым. гладкі.

гладчэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; незак.

Станавіцца больш гладкім.

гладыёлус, ‑а, м.

Травяністая дэкаратыўная расліна сямейства касачовых з мечападобнымі лістамі і вялікімі кветкамі рознай афарбоўкі.

[Лац. gladiolus.]

глады́ш, а́, м.

Збан без ручкі. Гладыш з малаком.

глады́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.

Абл. Гладыш. Данік прывёз першую гладышку бярозавага соку. Шамякін.

гладыя́тар, ‑а, м.

У Старажытных Рыме — узброены барэц, звычайна з абучаных рабоў або ваеннапалонных, які змагаўся на арэне цырка з другім такім барцом або дзікімі звярамі.

[Лац. gladiator.]

гладыя́тарскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да гладыятара, належыць яму. Гладыятарскія баі.