Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

дасла́ць 1, дашлю, дашлеш, дашле; дашлём, дашляце; зак., каго-што.

1. Паслаць, выслаць недасланае. Даслаць пераводам астатнюю частку грошай.

2. Прасунуць, падаць (патрон, снарад і пад.) у пэўнае месца. Даслаць патрон у патроннік.

3. Разм. Паслаць што‑н. для перадачы, уручэння каму‑н.; прыслаць. Даслаць цыркуляр. Даслаць пісьмо. // Накіраваць каго‑н. куды‑н. з якой‑н. мэтай. Цяжка было б [Баніфацыю], каб Мікалайчык не даслаў дапамогу ў асобе нейкага Смілгі. Чарнышэвіч. [Анісім] доўга угаворваў .. [Веру] супакоіцца, абяцаў у самы бліжэйшы час даслаць сватоў. Сачанка.

дасла́ць 2, ‑сцялю, ‑сцелеш, ‑сцеле; зак., што.

Скончыць слаць; паслаць да канца ці да якога‑н. месца. Даслаць лён.

дасле́даванне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. даследаваць.

2. Навуковы твор, у якім даследуецца якое‑н. пытанне. Даследаванне па беларускай літаратуры. □ Пяру К. Крапівы належыць цікавае даследаванне «Беларускія прыказкі». Шкраба.

дасле́даваны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад даследаваць.

дасле́давацца, ‑дуецца; незак.

Зал. да даследаваць.

дасле́даваць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак. і незак., каго-што.

Зрабіць (рабіць) навуковы разгляд з мэтай пазнання, высвятлення чаго‑н. Даследаваць пытанне. □ Аўтару трэба было больш дэталёва даследаваць некаторыя моманты стылю К. Чорнага. Шкраба. // Уважліва і падрабязна агледзець (аглядаць) каго‑, што‑н., азнаёміцца (азнаямляцца) з чым‑н. для высвятлення, вывучэння каго‑, чаго‑н. Даследаваць нетры балот. Даследаваць дно ракі.

дасле́дчы, ‑ая, ‑ае.

Звязаны з навуковым даследаваннем. Даследчы інстытут.

дасле́дчык, ‑а, м.

Той, хто вывучае, даследуе што‑н.; вучоны. Даследчык прыроды. Даследчык Афрыкі. Даследчык літаратурнага працэсу.

дасле́дчыца, ‑ы, ж.

Жан. да даследчык.

дасле́дчыцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да даследчыка, належыць яму. Даследчыцкая работа.

дасло́ўны, ‑ая, ‑ае.

Які поўнасцю, слова ў слова адпавядае першакрыніцы; літаральна, дакладны. Даслоўны пераклад. Даслоўная перадача размовы.