Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

бласлаўля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.

Незак. да блаславіць.

бла́стула, ‑ы, ж.

Стадыя развіцця зародка мнагаклетачных жывёльных арганізмаў, якая завяршае працэс драблення яйца.

[Ад грэч. blastē, blastos — расток.]

блат, ‑у, М блаце, м.

Разм. пагард. Знаёмствы, сувязі, якія можна выкарыстаць у асабістых інтарэсах. Блат — зладзеям і жулікам кум, сват і брат. Прымаўка.

блатма́йстар, ‑тра, м.

Разм. пагард. Чалавек, які вельмі ўмела карыстаецца блатам. [Жлукта:] Таварышы, я зусім не хачу, каб пра мяне гаварылі, што я блатмайстар які-небудзь. Крапіва.

блатны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае дачыненне да свету злачынцаў. А калі ехалі [шафёр і лейтэнант] праз суткі назад, усю дарогу [шафёр] расказваў блатныя гісторыі. Мехаў.

2. у знач. наз. блатны́, ‑ога, м. Беспрытульны, які не мае пэўнага грамадска карыснага занятку, а жыве дробным крадзяжом; блатняк. Апанас Кныш звязаўся з шайкай блатных. Нядзведскі.

блатня́к, ‑а, м.

Разм. пагард. Тое, што і блатны (у 2 знач.). [Генька] гадаваўся ў дзетдоме: зімою жыў на месцы.. А летам ездзіў з блатнякамі па свеце. Кулакоўскі.

блатня́цкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да блатнякоў. Блатняцкі жаргон.

блашчы́ца, ‑ы, ж.

Абл. Клоп. У пакоі пахла састаялаю духатою, сухою раструшчанаю вапнаю і блашчыцамі. Скрыган. Сядзіць, як блашчыца ў шчыліне. Прымаўка.

бледнава́ты, ‑ая, ‑ае.

Крыху, злёгку бледны. Выходзіць Калюжны, рашучы, Спакойны, крыху бледнаваты. Колас. Праз акно, завешанае фіранкай, цадзілася бледнаватае святло месяца. Хадановіч.

бле́днасць, ‑і, ж.

Уласцівасць бледнага. Нездаровая бледнасць залівала ўвесь твар. Хведаровіч. [Слабасць канфлікту] звычайна цягне за сабой.. схематызм і бледнасць у паказе дзеючых асоб. «ЛіМ».