Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

надлама́ць, ‑ламлю, ‑ломіш, ‑ломіць; зак., каго-што.

1. Зрабіць трэшчыну або дзірку, не зламаўшы зусім. Надламаць сук. Надламаць скрынку.

2. перан. Выклікаць аслабленне фізічных або душэўных сіл. Напружаная праца і гэтае нечаканае няшчасце надламалі.. [Лідзіна] здароўе. Шамякін. Пазіраў я на гэтага рослага шыракаплечага чалавека .. і думаў, што сем месяцаў палону надламалі ў яго нейкую жыццёвую струнку. С. Александровіч.

надлапа́тачны, ‑ая, ‑ае.

Які знаходзіцца над лапаткай, лапаткамі. Надлапатачныя мышцы.

надліва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да надліць.

надлі́ць, надалей, надальеш, надалье; надальём, надальяце і надлію, надліеш, надліе; надліём, надліяце; пр. надліў, ‑ліла, ‑ліло; заг. надлі; зак., што з чаго.

Выліць частку вадкасці з чаго‑н. Надліць малако са шклянкі.

надло́б’е, ‑я, н.

Частка чэрапа, якая знаходзіцца над ілбом.

надло́бны, ‑ая, ‑ае.

Які знаходзіцца над ілбом. Надлобны шчыт чарапахі.

надло́кцевы, ‑ая, ‑ае.

Які знаходзіцца над локцем, вышэй локця.

надло́м, ‑у, м.

1. Надламанае месца. Надлом косці. Надлом бэлькі. □ — Так, так, — задумаўся Павел, — з вілкай нешта трэба рабіць. І запасной жа няма. От, фокус... Надлом, значыць. Гроднеў.

2. перан. Рэзкае аслабленне фізічных і душэўных сіл у выніку якога‑н. перажывання. Душэўны надлом. □ Пасля апошняга пасяджэння праўлення калгаса Дубель адчуў у душы нейкі надлом. Ермаловіч.

3. перан. Празмерная рэзкасць у праяўленні сваіх пачуццяў. Сказаць з надломам у голасе.

надло́маны,

гл. надламаны.

надло́мванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. надломваць — надламаць.