Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

і́дыш, нескл., м.

Сучасная мова яўрэяў Усходняй і Цэнтральнай Еўропы, якая мае ў сваёй аснове нямецкія дыялекты.

[Ад ням. judisch — яўрэйскі.]

ідыяматы́зм, ‑а, м.

Тое, што і ідыёма.

ідыяма́тыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

1. Вучэнне аб ідыёмах. Займацца ідыяматыкай.

2. Сукупнасць ідыём якой‑н. мовы. Беларуская ідыяматыка.

ідыяматы́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ідыёмы, да ідыяматыкі (у 2 знач.). Ідыяматычны зварот. Ідыяматычны выраз.

ідыясінкразі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да ідыясінкразіі. Ідыясінкразічная адчувальнасць.

ідыясінкразі́я, ‑і, ж.

Павышаная, хваравітая адчувальнасць некаторых асоб да пэўных рэчываў, пахаў. Ідыясінкразія да алейных фарбаў.

ідыяты́зм, ‑у, м.

1. Псіхічная хвароба, якая праяўляецца ў парушэнні разумовай дзейнасці; ідыятыя.

2. Разм. Неразумнасць, бязглуздасць. Галоўным героем коласаўскіх апавяданняў, у якіх так ці інакш гаворыцца аб заганах сялянскага быту, аб ідыятызме вясковага жыцця, у большасці выпадкаў выступае селянін. «Полымя».

ідыяты́чны, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і ідыёцкі. Ідыятычная ўсмешка. Ідыятычны ўчынак.

ідыяты́я, ‑і, ж.

Тое, што і ідыятызм (у 1 знач.).

ідэагра́ма, ‑ы, ж.

Умоўны знак, які абазначае на пісьме (у адрозненне ад літары) не гук якой‑н. мовы, а цэлае паняцце; сімвал.

[Ад грэч. idea — паняцце і gramma — запіс.]