Verbum

дзеяч, ✂, м.

Чалавек, які праявіў сябе ў якой-н. грамадскай дзейнасці.

• Дзяржаўны д.
• Дзеячы культуры.
• Заслужаны д. навукі (ганаровае званне).

|| ж. дзяячка, ✂.

дзе-небудзь, прысл.

У якім-небудзь, дакладна невядомым, месцы.

• Дзе-небудзь сустрэнемся.

дзе-нідзе, прысл.

Сям-там, у асобных месцах.

• Дзе-нідзе можна сустрэць бабра.

дзёгаць, ✂, м.

Цёмны смалісты вадкі прадукт, які атрымліваецца шляхам сухой перагонкі дрэва, торфу або каменнага вугалю.

• Змазаць боты дзёгцем.

◊

• Лыжка дзёгцю ў бочцы мёду — пра што-н. малое, здольнае атруціць, сапсаваць вялікае.

|| прым. дзягцярны, ✂ і дзёгцевы, ✂.

дзённік, ✂, м.

1. гл. дзень.

2. Запісы аб штодзённых справах, бягучых падзеях, у якіх удзельнічаў ці быў іх сведкам сам аўтар.

   • Д. экспедыцыі.

3. Кніга або сшытак з такімі запісамі, а таксама вучнёўскі сшытак для запісу зададзеных урокаў і адзнак аб паспяховасці і паводзінах вучняў.

|| прым. дзённікавы, ✂.

дзённы, ✂.

1. гл. дзень.

2. Які вырабляецца на працягу аднаго дня, які атрымліваецца за адзін дзень.

   • Дзённая выпрацоўка.
   • Дзённая зарплата.

3. Пра навучальную ўстанову, якая вядзе вочнае навучанне з заняткамі ўдзень.

   • Дзённае аддзяленне інстытута.

дзёран, ✂, м.

Густа зарослы травой, пераплецены карэннем раслін верхні слой глебы, а таксама выразаныя пласты з гэтага слоя, якімі ўмацоўваюць адхоны, абкладаюць клумбы і інш.

• Дбайнай садоўніцкай рукой абкладзены зялёным дзёрнам клумбы.

|| прым. дзярновы, ✂.

дзёрзкі, ✂.

Непачцівы, грубы, нахабна-задзірлівы.

• Д. адказ.
• Дзёрзка (прысл.) паводзіць сябе.

|| наз. дзёрзкасць, ✂.

дзёрты, ✂.

Здроблены на тарцы (пра бульбу).

• Аладкі з дзёртай бульбы.

дзёру у знач. вык. (разм.).

Тое, што і драла, наўцёкі.

• Яму што, схапіў ды д.

◊

• Даць (задаць) дзёру (разм.) — пабегчы наўцёкі.