Прыбо́р 1 ’камплект, набор прадметаў для карыстання; прыстасаванне, апарат’ (Нас., Ласт., ТСБМ), ’вупраж’ (Сл. ПЗБ), ’ткацкая прылада’ (Сл. Брэс.). Запазычана з рус. прибо́р — аддзеяслоўнага назоўніка ад прибира́ть з рэалізацыяй гістарычнага чаргавання и/о ў корані. Гл. браць.

Прыбо́р 2, прыбо́ры ’ўбор, убранне; адзенне; форма’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Др.-Падб., Яруш., Касп., Растарг., Жд.; в.-дзв., бярэз., Сл. ПЗБ; Ян., Нар. Гом.), прыбо́ры ’прыбраны, адзенне’, прібо́ры ’прыборы, уборы’ (Бяльк.). Сюды ж прыбо́р ’зборы ў дарогу; падрыхтоўка да падарожжа’ (Нас., Гарэц., Др.-Падб.). Да прыбіра́ць, браць (гл.). Параўн. рус. паўдн. прибо́р ’адзенне, убор, убранне; набор прыгожых рэчаў’, ’галаўны ўбор’, ’аздабленне на адзенні ці на галаве’, укр. прибі́р ’адзенне, убор; апрананне, прыбіранне; узорная вышыўка каляровымі ніткамі па лацкане кажушка’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

убира́ние ср.

1. прыма́нне, -ння ср.; забіра́нне, -ння ср.; здыма́нне, -ння ср., скру́чванне, -ння ср.; падыма́нне, -ння ср.;

2. прыбіра́нне, -ння ср.;

3. убіра́нне, -ння ср., прыбіра́нне, -ння ср.;

4. убо́рка, -кі ж., убіра́нне, -ння ср.; збіра́нне, -ння ср.; склада́нне, -ння ср., скла́дванне, -ння ср.; хава́нне, -ння ср.;

5. убіра́нне, -ння ср., умяшчэ́нне, -ння ср.;

6. прыма́нне, -ння ср., устаране́нне, -ння ср.; здыма́нне, -ння ср., зніма́нне, -ння ср.; выдале́нне, -ння ср., выганя́нне, -ння ср., праганя́нне, -ння ср.; см. убира́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

убо́рка ж.

1. с.-х. убо́рка, -кі ж.;

2. (действие) прыма́нне, -ння ср.; забіра́нне, -ння ср.; здыма́нне, -ння ср.; скру́чванне, -ння ср.; падыма́нне, -ння ср.; прыбіра́нне, -ння ср.; убіра́нне, -ння ср.; збор, род. збо́ру м.; неоконч. збіра́нне, -ння ср.; склада́нне, -ння ср., скла́дванне, -ння ср.; хава́нне, -ння ср.; см. убира́ть​ 1—4.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

устране́ние ср.

1. устаране́нне, -ння ср.; неоконч. прыма́нне, -ння ср., прыбіра́нне, -ння ср.; знішчэ́нне, -ння ср.; ліквіда́цыя, -цыі ж.; неоконч. ліквідава́нне, -ння ср.;

2. звальне́нне, -ння ср.; зня́цце, -цця ср. (з паса́ды); неоконч. зніма́нне, -ння ср. (з паса́ды); устаране́нне, -ння ср.; см. устрани́ть;

3. устаране́нне, -ння ср.; ухіле́нне, -ння ср.; адыхо́д, -да м.; см. устрани́ться;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ра́даўніца 1 ’памінальны дзень’ (ТСБМ, Др.-Падб., Рам. 8, Касп.), ’гандлёвы дзень у аўторак на Фаміным тыдні’ (віл., Яшк. Мясц.), ра́дуніца ’памінальны тыдзень’ (Бяльк.), ра́дульніца (Ян.), ра́доница, ра́дуница ’тс’ (Нас.), раданіца ’тс’ (Гарэц., Рам. 8), ра́доўніца ’тс’ (ТС), ст.-бел. радуница (1522 г.), рус. ра́дуница, дыял. радуни́ца, ра́довница, ра́дошница, ра́дунки ’радуніца’, радуни́ца ’Фаміны тыдзень’ ’вясёлка’, ст.-рус. радуница. Збліжаюць з рад, тлумачачы з першапачатковага ’свята радаснага памінання памерлых на Вялікдзень у сувязі з уваскрасеннем Хрыста’ (Фасмер, 3, 431), параўн. рус. дыял. Христов день ’радаўніца’. Няпэўна. Малаверагодным падаецца збліжэнне з род, якое грунтуецца на рус. дыял. выразе родителки ’памінальны дзень’, родитель ’памерлы сваяк увогуле’ (Патабня, РФВ, 1, 84). Праводзячы паралелі паміж славянскім і літоўскім язычніцкім абрадам галашэння над памерлымі, які на мяжы Літвы і Беларусі існаваў да пачатку XX ст., Лаўчутэ (Балтизмы, 127–129) даводзіць, што назва ра́даўніца ўтворана на аснове літ. дзеяслова raudóti ’галасіць’, ’моцна плакаць’, raudìne ’малітва з плачам і галашэннем за памерлых’, параўн. суфіксальныя варыянты raudė́ti, raudáuti ’плакаць’, ’галасіць’. Перамяшчэнне дыфтонга ‑аў‑ з першага на другі склад магло адбыцца пад уздзеяннем славянскага рад, з якім славяне пачалі збліжаць незразумелую для іх назву, што сумніўна, гл. Анікін, Опыт, 261. Малаверагодна вывядзенне з незафіксаванага грэч. *ροδωνια ад ροδον ’ружа’ (Дзясніцкая, Слав. языкозн., IX, 92), гл. Жураўлёў, Язык и миф, 393.

Ра́даўніца 2 ’вясёлка’ (Мат. Гом.). Ад ра́ды, радавацца (гл.) па ўзору вясёлка (гл.).

Радаўні́ца ’беспарадак’: у яе вечная радаўніца (капыл., Жыв. сл.). Няясна, магчыма, ад ра́даўніца 1 — ’перадсвяточнае прыбіранне’? (сувязь з рад, парадак здаецца незразумелай у словаўтваральным плане).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

удале́ние ср.

1. (отдаление) аддале́нне, -ння ср.;

2. (выпроваживание) выдале́нне, -ння ср., выправа́джванне, -ння ср.; (выведение) вывядзе́нне, -ння ср.; (изгнание) выганя́нне, -ння ср., выгна́нне, -ння ср.; (высылание) высыла́нне, -ння ср.; (увольнение) звальне́нне, -ння ср.; (исключение) выключэ́нне, -ння ср.;

3. (из организма, с какого-л. места и т. п.) выдале́нне, -ння ср.; (вырезание) выраза́нне, -ння ср.; (отрезание) адраза́нне, -ння ср.; (извлечение) выма́нне, -ння ср., дастава́нне, -ння ср.; (вытаскивание) выця́гванне, -ння ср.; (вырывание) вырыва́нне, -ння ср.; (выведение) вывядзе́нне, -ння ср.; (уничтожение) знішчэ́нне, -ння ср.; (уборка) прыма́нне, -ння ср.; прыбіра́нне, -ння ср.; (очищение) ачышчэ́нне, -ння ср.;

4. (устранение) устаране́нне, -ння ср.; (отстранение) адхіле́нне, -ння ср.; (отодвигание) адсо́ўванне, -ння ср.; (избавление) пазбаўле́нне, -ння ср.; см. удали́ть;

5. (отдаление) аддале́нне, -ння ср.; (отклонение) адхіле́нне, -ння ср.; (уединение) адасабле́нне, -ння ср.; см. удали́ться​ 1;

6. (даль, далёкое расстояние) книжн. далечыня́, -ні́ ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)