Вяцьві́сты ’галінасты’ (Бяльк., КТС). Рус. ветвистый ’тс’. Прыметнік ад *ветвь з суф. ‑іст‑ аналагічна рус. ці хутчэй аднаго з ім паходжання. Параўн. ве́цвійка (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Каркалі́на ’крывое, кусцістае дрэва’ (Нар. сл.). Да *kork‑alь, korkъ ’адгалінаванне’. Параўн. макед. крак ’адгалінаванне, галіна’. Адсюль *kork‑alь ’галінасты’. Ад каркаль утварылася каркаліна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ла́пісты 1 ’галінасты’ (карэліц., лях., Сл. паўн.-зах.). Да ла́па 2 (гл.).
Ла́пісты 2 ’плямісты’ (свісл., Сл. паўн.-зах.). Утворана ад ла́па 4 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кардо́ўнік ’аер’ (Касп., Мат. Маг.), ’рагоз, пухоўка шыракалістая, Typha latifolia Г (Кіс.), ’плюшч галінасты, Sparganium ramosum Hads’ (Кіс.). Магчыма, ад лац. carduus ’чартапалох’ (назва калючай расліны).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вяці́сты ’галінасты’ (КСТ, ТСБМ, петрык., Шатал.). Укр. вітистий (Грынч.), рус. ветистый (СРНГ). Прыметнік ад вець, суф. ‑іст‑; гл. яшчэ вецце і вець. Бел., магчыма, незалежна ад асновы вет‑ (< ветка).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плісні́к ’плюшчай галінасты, Sparganium ramosum Huds.’ (Шат.; барый., круп., Сл. ПЗБ), плісняк ’асака, Carex L.’ (б.-каш., Мат. Гом.). Да плюшнік (гл.). Параўн. іншыя дыял. назвы расліны плвенік, плісняк, плюха, плюшнік, плюшчай, плюшчэўнік (JJA, 1).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Піскунец ’плюшчай галінасты, Sparganium ramosum Huds.’ (паўн.-усх., Кіс.). Да піск (гл.); матывацыя наймення застаецца няяснай, аднак іншая назва — плюшчай, звязаная з плюха ’аер, касач’ (ТС), сведчыць пра падабенства ў выкарыстанні ніжняй часткі лістоў у якасці пішчалак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Расаха́ты ’з раздвоеным ствалом, вілаваты (пра дрэва, сук)’, ’рагаты, з галіністымі рагамі (напрыклад, пра лася)’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), расаха́ты, россоха́ты, росо́ховаты ’галінасты, раскідзісты’ (ашм., Стан.; ЛА, 5), расаха́ты ’раскудлачаны’ (астрав., Сл. ПЗБ), росохова́ты ’з разгалінаваннем’ (ТС). Утварэнне ад *rozsoxa (гл. расо́ха).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ралава́ты ’разгалісты, развілісты, галінасты, з раламі’ (ТСБМ, Мат. Гом.), ралова́ты ’сукаваты, са шматлікімі разгалінаваннямі’ (ТС; лунін., Шатал.; пін., Сл. ПЗБ), ра́лісты ’разгалісты, развілісты, маючы форму вілаў’: раліста ліпа (ТСБМ, Сл. ПЗБ), раля́сты ’кусцісты, шматпарасткавы’ (ТС). Параўн. серб. ра̏кљаст ’развілісты’. Ад рала 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Разло́жысты ’развесісты, раскідзісты (пра дрэва, крону, галіны)’, ’шырокі, адкрыты’, ’які далёка чуецца’ (ТСБМ), ’разгалісты’ (Сл. ПЗБ), ’галінасты’ (Сцяшк. Сл.), ’развесісты’ (Гарэц., Др.-Падб.), рус. дыял. разло́жистый ’які разыходзіцца ў бакі’. Ад раз- і лажыць. Сюды ж разло́г ’абшар, адкрытая прастора’ (ТСБМ), ’прастор, пагоркі, нізіны’ (Сцяшк., Др.-Падб.), разло́г ’рыхлая глеба’ (Касп.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)