Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 8-е выданне (другая версія, правапіс да 2008 г.)

по

I предлог па, плыть по морю — плыць па моры идти по дороге — ісці па дарозе лазить по горам — лазіць па гарах книги разложены по всему столу — кнігі разложаны па ўсім стале по гладкому дну — па гладкім дне по голому телу — па голым целе ударить по спине — ударыць па спіне наряду с этим иногда переводится также иными предлогами или конструкциями без предлогов, в частности: уздоўж, идти по самому берегу — ісці ўздоўж (каля) самага берага б) (для обозначения направления действия, пути следования — часто без предлога) идти по улице — ісці па вуліцы (вуліцай) дорога пролегала по болоту — дарога ішла балотам (па балоце) па, по Северному Кавказу — па Паўночным Каўказе ходить по комнате — хадзіць па пакоі летать по воздуху — лятаць па паветры приказ по второму полку — загад па другім палку тепло расходится по всему организму — цяпло разыходзіцца па ўсім арганізме рассадить всех по местам — рассадзіць усіх па месцах па, з, идти по следу зверя — ісці па следу звера плыть по течению — плыць па цячэнню идти по солнцу — ісці па сонцу по следам противника — па слядах праціўніка корабль шёл по ветру — карабель ішоў з ветрам по направлению к городу — у кірунку (напрамку) да горада по всем направлениям — ва ўсіх кірунках (напрамках) па, работать по профсоюзной линии — працаваць па прафсаюзнай лініі кампания по выборам в Верховный Совет Беларуси — кампанія па выбарах у Вярхоўны Савет Беларусі дебаты по законопроекту — дэбаты па законапраекту комиссия по составлению резолюции — камісія па складанню рэзалюцыі кружок по изучению истории партии — гурток па вывучэнню гісторыі партыі мероприятия по повышению урожайности — мерапрыёмствы па павышэнню ўраджайнасці речь по аграрному вопросу — прамова па аграрнаму пытанню он врач по профессии — ён урач па прафесіі соревнования по футболу, по лыжам, по шахматам — спаборніцтвы па футболу, па лыжах, па шахматах па, по расписанию — па раскладу по приказу командира — па загаду камандзіра работать по плану — працаваць па плану начинать работу по гудку — пачынаць працу па гудку это нам принадлежит по праву — гэта нам належыць па праву по выбору — па выбару по желанию — па жаданню узнать по голосу, по глазам — пазнаць па голасе (па голасу), па вачах вызывать по фамилии — выклікаць па прозвішчу по правилам игры — па правілах гульні кроме того, иногда переводится также иными предлогами и конструкциями без предлогов, в частности: паводле, на думку, па думцы, по сообщениям газет — паводле паведамленняў газет по моему мнению — на маю думку, на мой погляд па, по его зову все явились — па яго закліку (на яго заклік) усе з’явіліся па, ехать пароходом и по железной дороге — ехаць параходам і па чыгунцы (і чыгункай) послать по почте — паслаць па пошце (поштай) сообщить по телеграфу — паведаміць па тэлеграфу (па тэлеграфе, тэлеграфам) говорить по телефону — гаварыць па тэлефоне па, сделать что-либо по ошибке — зрабіць што-небудзь па памылцы по знакомству — па знаёмству не явиться на работу по болезни — не з’явіцца на працу па хваробе (з прычыны хваробы) по разным причинам — па розных прычынах па, переводится также конструкциями без предлогов старший по возрасту — старэйшы па ўзросту ранний по времени — ранні па часу добрый по характеру — добры па характару (характарам) узнать по глазам — пазнаць па вачах па, товарищ по университету — таварыш па універсітэту брат по отцу — брат па бацьку родственники по жёнам — сваякі па жонках па, заниматься по часу в день — займацца па гадзіне ў дзень по году не писал писем — па году не пісаў пісем у, ва, по выходным дням — у выхадныя дні (выхаднымі днямі) по праздникам — у святы (святамі) по утрам — раніцамі я не видел его по целым неделям — я не бачыў яго цэлымі тыднямі собираться по четвергам — збірацца па чацвяргах (чацвяргамі) по весне — вясной, увесну по осени — увосень, восенню па, по рублю штука — па рублю штука дать детям по яблоку — даць дзецям па яблыку по разу — па разу па, у, на, стрелять по противнику — страляць па праціўніку (у праціўніка) стрелять по окопу, по блиндажам — страляць па акопе, па бліндажах стучать по столу — стукаць па стале па, плакать по мужу — плакаць па мужу скучать по детям — сумаваць па дзецях (аб дзецях) II предлог па, да, войти в воду по пояс — увайсці ў ваду па пояс по сей день — па гэты дзень (да гэтага дня) по сие время — да гэтага часу по сегодня — да сённяшняга дня па, у, он пошёл по воду — ён пайшоў па ваду идти в лес по ягоды — ісці ў лес у ягады III предлог па, пасля, после, по истечении срока — па сканчэнні тэрміну (пасля заканчэння тэрміну) па, по одному человеку в ряд — па адным чалавеку ў рад по два человека — па два чалавекі по три рубля — па тры рублі по четыре километра в час — па чатыры кіламетры ў гадзіну по пяти, по семи, по десяти — па пяць, па сем, па дзесяць по двадцати, по сорока, по пятидесяти, по сто — па дваццаць, па сорак, па пяцьдзесят, па сто по пятисот, по семисот, по девятисот — па пяцьсот, па семсот, па дзевяцьсот по двое, по трое — па двое, па трое по полтора, по полторы — па паўтара, па паўтары

по-абхазски

па-абхазску

по-австралийски

па-аўстралійску

по-австрийски

па-аўстрыйску

по-адыгейски

па-адыгейску

по-азербайджански

па-азербайджанску

по-азиатски

па-азіяцку

по-албански

па-албанску

по-американски

па-амерыканску

по-английски

па-англійску