Verbum

узурпировать

совер., несовер. книжн. узурпіраваць

узурпироваться

несовер. страд. узурпіравацца

узус

юр. узус, -су муж.

узы

ед. нет

1) уст. (цепи, оковы) ланцуг, -гоў, ед. ланцуг, -га муж., кайданы, -ноў ед. нет

свергнуть узы рабства — скінуць ланцугі (кайданы) рабства

2) перен. книжн. вузы, -заў ед. нет

(связи) сувязі, -зей, ед. сувязь, -зі жен.

узы братства — вузы братэрства, братэрскія (брацкія) сувязі

уйгур

уйгур, -ра муж.

уйгурка

уйгурка, -кі жен.

уйгурский

уйгурскі

уйма

разг. процьма, -мы жен., безліч, -чы жен.

уйти

совер.

1) (пойти) пайсці

(выйти) выйсці

(отойти) адысці

(отдалиться) адысціся

(зайти) зайсці

(направиться) накіравацца, падацца

(исчезнуть) знікнуць

(покинуть) пакінуць

(перестать заниматься чем-либо, делать что-либо, быть кем-либо, чем-либо и т.п.) перастаць быць (займацца, рабіць и т.п.)

2) (убежать, скрыться, спастись) уцячы, мног. паўцякаць

(избежать) пазбегнуць, унікнуць

(уклониться) ухіліцца

(избавиться) пазбавіцца

(отделаться) адчапіцца, адкараскацца

3) (не препятствовать, посторониться) сысці, саступіць

уйти с дороги — сысці (саступіць) з дарогі

4) (израсходоваться) пайсці, выйсці

(истратиться) быць выдаткаваным, быць страчаным

(пропасть) прапасці

(вытечь — о жидкостях) разг. выцечы

(при кипении) пабегчы, выбегчы

5) (углубиться) паглыбіцца

6) (пройти — о времени) прайсці, мінуць

7) (о часах) спяшацца

часы ушли вперёд — гадзіннік спяшаецца

уйти в область истории — адысці ў гісторыю, стаць гісторыяй

уйти в себя — паглыбіцца ў сябе

далеко не уйдёшь — далёка не пойдзеш

уйти вперёд — абагнаць, апярэдзіць

уйти далеко — пайсці далёка

душа ушла в пятки — душа апынулася ў пятках

указ

1) (закон, постановление) указ, -за муж.

Указ Президиума Верховного Совета Республики Беларусь — Указ Прэзідыума Вярхоўнага Савета Рэспублікі Беларусь

2) (распоряжение, приказ) загад, -да муж.

3) в знач. сказ. разг. указ

(указчик) указчык

это мне не указ — гэта мне не указ

вы мне не указ — вы мне не указчык