Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

Я́ва о. Я́ва, род. Я́вы ж.

ява́нец ява́нец, -нца м.;

ява́нка ява́нка, -кі ж.;

ява́нский ява́нскі.

яви́ть сов., книжн. (показать) паказа́ць; (обнаружить) вы́явіць; (проявить) праяві́ць; (оказать) вы́казаць; зрабі́ць; (иметь) мець;

яви́ть приме́р паказа́ць пры́клад;

яви́те ми́лость зрабі́це ла́ску.

яви́ться сов.

1. (появиться) з’яві́цца; (прибыть) прыбы́ць; (приехать) прые́хаць; (прийти) прыйсці́;

2. (возникнуть) з’яві́цца, узні́кнуць;

яви́лась но́вая мысль з’яві́лася (узні́кла) но́вая ду́мка;

3. (оказаться) з’яві́цца;

э́то яви́лось неожи́данностью для всех гэ́та з’яві́лася нечака́насцю для ўсіх;

4. (случиться, представиться) тра́піцца;

е́сли я́вится возмо́жность… калі́ тра́піцца магчы́масць…

я́вка в разн. знач. я́ўка, род. я́ўкі ж.;

я́вка на собра́ние обяза́тельна я́ўка на сход абавязко́вая;

знать я́вку ве́даць я́ўку.

явле́ние ср.

1. (действие) з’яўле́нне, -ння ср.;

2. лит., театр. з’я́ва, -вы ж.;

3. филос. з’я́ва, -вы ж.;

явле́ния приро́ды з’я́вы прыро́ды;

4. (событие, случай) з’я́ва, -вы ж., з’я́вішча, -шча ср.;

обы́чные явле́ния звыча́йныя з’я́вы (з’я́вішчы).

я́вленный пака́заны; вы́яўлены; прая́ўлены; вы́казаны; зро́блены; см. яви́ть.

явля́ть несов., книжн. (показывать) пака́зваць; (обнаруживать) выяўля́ць; (проявлять) праяўля́ць; (оказывать) выка́зваць; рабі́ць; (иметь) мець.