Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

СкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

Кле́мпа ’павольная (?) жанчына’: «С такою клемпаюніхто не вжэвэ». Параўн. літ. klumpė ’распусніца’ (Сл. паўн.-зах., 474). Параўн., аднак, польск. klępa ’тоўстая неахайная жанчына’, якое можна лічыць непасрэднай крыніцай беларускага слова. Аб польск. klępa гл. Слаўскі, 2, 218–219.

Кле́мша ’той, хто крывіць абутак’ (З нар. сл.). Да *клем‑ бша. Балтызм з рэгулярным словаўтварэннем. Ад літ. klim‑ buoti ’кульгаць’ з ‑ša‑суфіксацыяй.

Кле́ндар ’клышаногі чалавек’ (ТС). Гл. клендаты. Вытворнае на -ар ад прыметніка (Сцяцко, Афікс. наз., 95).

Кленда́ты ’клышаногі’ (ТС, З нар. сл.). Гл. кленды.

Кле́нды ’ногі’ (ТС). Да клембы (гл.) з дысімілятыўным пераўтварэннем. Экспрэсіўны перанос назвы абутку на назву ног. Параўн. клінды (гл.).

Клене́ня ’ляжка’ (Нар. словатв.). Ад *кляндзеня. Гл. кленды.

Кле́нічы ’праклёны’ (ТСБМ, Жд. 2, Янк. БП). Ад кляну, клясці. Суфіксацыя аддзеяслоўных утварэнняў на ‑іч/‑ыч, мн. л. Параўн. Сцяцко, Афікс. наз., 45.

Клено́вік ’кляновы сок’ (Мат. Гом.). Гл. клён.

Кле́нска ’паражэнне’ (Сл. паўн.-зах.). Запазычанне з польск. klęska (там жа, 474).

Кле́нчыць1 ’станавіцца на калені’ (ТСБМ, Нас., КЭС, лаг., Гарэц., Янк. Мат., Сл. паўн.-зах., ТС) < польск. klęczyć.

Кле́нчыць2 ’настойліва прасіць, канькаць’ (ТСБМ, Касп.). Гл. кленчыць1.