Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

раз I (род. ра́зу) м., в разн. знач. раз;

апо́шні раз — в после́дний раз;

таго́ ра́зу — в тот раз;

р., два, тры — раз, два, три;

дзе́сяць разо́ў гавары́ць — де́сять раз говори́ть;

р. (і) назаўсёды — раз (и) навсегда́;

р. за ра́зам — раз за ра́зом;

са́ма (са́мы) р. — в са́мый раз;

р. у р. — сра́зу, одновре́ме́нно;

не пе́ршы р. — не вперво́й;

вось табе́ і р. — вот тебе́ и на;

другі́ р. — а) ино́й раз, друго́й раз, иногда́; б) во второ́й раз, втори́чно; повто́рно;

і́ншы р. — ино́й раз, друго́й раз; иногда́, поро́й;

у ко́жным ра́зе — во вся́ком слу́чае;

ва ўся́кім ра́зе — во вся́ком слу́чае;

р.-по́раз — раз за ра́зом;

не р. — не раз;

ні ў я́кім ра́зе — ни в како́м (ни в ко́ем) слу́чае;

раз-два і гато́ва — раз-два и гото́во;

р.-другі́ — раз-друго́й;

р. на р. не прыхо́дзіцца — раз на раз не прихо́дится;

р. плю́нуць — раз плю́нуть;

пе́ршы і апо́шні раз — пе́рвый и после́дний раз;

ты́сячу ~зо́ў — ты́сячу раз;

скупы́ два разы́ тра́ціць (гі́не)посл. скупо́й теря́ет вдвойне́;

па той р. — по тот раз

раз II нареч. раз; одна́жды;

р. ён знайшо́ў гро́шы — раз (одна́жды) он нашёл де́ньги

раз III союз условный, разг. раз; е́сли;

р. не ве́даеш, не гавары́ — раз (е́сли) не зна́ешь, не говори́

разабра́ны

1. в разн. знач. разо́бранный;

2. разде́ланный; освежёванный;

1, 2 см. разабра́ць

разабра́цца сов., в разн. знач. разобра́ться;

машы́на лёгка ~ра́лася — маши́на легко́ разобрала́сь;

я яшчэ́ не ~ра́ўся, усё ляжы́ць у чамада́не — я ещё не разобра́лся, всё лежи́т в чемода́не;

р. ў тэо́рыі — разобра́ться в тео́рии

разабра́ць сов.

1. в разн. знач. разобра́ть;

р. гадзі́ннік — разобра́ть часы́;

р. плот — разобра́ть забо́р;

р. набо́ртип. разобра́ть набо́р;

салда́ты ~ра́лі вінто́ўкі — солда́ты разобра́ли винто́вки;

р. тава́р у магазі́не — разобра́ть това́р в магази́не;

р. папе́ры — разобра́ть бума́ги;

р. пыта́нне — разобра́ть вопро́с;

р. сказ па часці́нах мо́вы — разобра́ть предложе́ние по частя́м ре́чи;

р. по́чырк — разобра́ть по́черк;

віно́ мо́цна ~ра́ла — вино́ си́льно разобра́ло;

2. (тушу) разде́лать; освежева́ть;

р. па ко́стачках — разобра́ть по ко́сточкам;

не разбяры́-бяры́ — сам чёрт не разберёт;

лі́ха яго́ разбярэ́ — чёрт его́ разберёт

ра́завы ра́зовый;

р. біле́т — ра́зовый биле́т

разагітава́ць сов., разг. разагити́ровать

разагна́ны

1. разо́гнанный; рассе́янный;

2. распи́ленный;

3. распа́ханный;

1-3 см. разагна́ць

разагна́цца сов.

1. разогна́ться;

2. (обнаружить широкий размах в чём-л.) размахну́ться;

3. (побежать, увеличивая скорость) разбежа́ться;

не разго́нішся — не разго́нишься

разагна́ць сов.

1. в разн. знач. разогна́ть; (неприятеля, тучи — ещё) рассе́ять;

р. пту́шак — разогна́ть птиц;

ве́цер ~на́ў хма́ры — ве́тер разогна́л (рассе́ял) ту́чи;

р. тугу́ — разогна́ть тоску́;

р. машы́ну — разогна́ть маши́ну;

р. набо́р на дзве паласы́ — разогна́ть набо́р на две полосы́;

2. (разрезать вдоль) распили́ть;

р. бервяно́ — распили́ть бревно́;

3. распаха́ть;

р. радо́к (гра́дку) бу́льбы — распаха́ть ряд карто́феля;

р. кроў — разогна́ть кровь

разагну́ты разо́гнутый; см. разагну́ць