1. ляце́ць; рассяка́ць паве́тра; ляце́ць на самалёце;
A bird wings the sky. Птушка лятае ў паднябессі.
2.ра́ніць у крыло́ або́ ў руку́;
wing a bird падстрэ́ліць пту́шку
♦
wing itinfml імправізава́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
джгаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм.
1. Калоць, раніць джалам (пра насякомых); кусаць (пра змей). Толькі зрэдку чулася, як, ляскаючы зубамі, .. [сабака] лавіў мух, што дакучліва джгалі яго калматае цела.Стаховіч.// Апякаць (пра крапіву, мароз).
2. Хутка ісці, бегчы; імчацца. Джгаць без аглядкі. □ Схапіўшы грошы, .. [Мацвей] на адной назе джгаў у канец сяла.., купляў кварту гарэлкі і цераз тую ж хвіліну ставіў хлопцам на стол.Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ *Наге́льніца, наг§лныца ’раптоўная смерць’ (драг., Нар. лекс.), сюды ж naeŚAHo ’неадкладна, дазарэзу’, наг$лный ’неадкладны’ (драг., З нар. сл.). Пры наяўнасці эўфемістычнага на́гла ’смерць’ (гл.) хутчэй за ўсё звязана з на́глы (< *naglb) ’хуткі, раптоўны’, гл. таксама нагильны; Лаўчутэ непераканаўча збліжае з літ.pageli, pagele ’сырое прамозглае надвор’е, моцны боль’ ад літ.gelti ’моцна, нясцерпна балець; жаліць, раніць’ (Балтизмы, 29), запазычанага ў бел. мову, параўн. геліць ’моцна хацець; ныць; качанець; ванітаваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ра́нены, ‑ая, ‑ае.
1.Дзеепрым.зал.пр.адраніць.
2.узнач.прым. Які мае рану 1 (у 1 знач.), які атрымаў раненне. Ранены салдат. □ Праз два тыдні [Лук’янскі] павінен быў зноў узяць на раненае плячо вінтоўку.Чорны.
3.узнач.наз.ра́нены, ‑ага, м.; ра́неная, ‑ай, ж. Чалавек, які атрымаў раненне. Старэнькі хірург доўга мыў рукі і паверх акуляраў назіраў, як санітары ўкладвалі раненага на стол.Васілеўская.Урач яшчэ аперыраваў раненую.Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Куса́ць ’хапаць, раніць зубамі’ (ТСБМ, Нас., Сл. паўн.-зах., ТС, Касп., Сержп. Пр., Яруш.). Укр.кусати, рус.кусать ’тс’, балг.късам, серб.-харв.ку́сати, славен.kósiti ’тс’, польск.kąsać, чэш.kousati, славац.kúsať, в.-луж.kusać, н.-луж.kusac ’тс’. Прасл.kǫsati ўтворана ад kǫsъ (< *kǫdsъ). Параўн. літ.ką́sti, kándu ’кусаць’, лат.kuôst, kuôdu ’тс’. Іншыя індаеўрапейскія паралелі менш надзейныя. У даным выпадку назіраецца страта першаснага дзеяслова (як гэта характэрна для славянскіх моў) і замена яго адыменным дзеясловам (Бернекер, 601; Траўтман, 116).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
stab
[stæb]1.
v.t. (-bb-)
1) прабіва́ць, ра́ніць(чым во́стрым)
2) Figur.ра́ніць
The mother was stabbed to the heart by her son’s lack of gratitude — Як нож у сэ́рца была́ для ма́ці сы́нава няўдзя́чнасьць
2.
n.
1)
а) уда́р -у m. (асабл. чым во́стрым)
б) ра́на
2) ра́неньне (пачу́цьцяў)
3) informal спро́ба f.
•
- have a stab at
- make a stab at
- stab in the back
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
куса́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.
1. Хапаць, раніць зубамі. Сабака дужа злосны, усіх кусае.// Сціскаць, шчыпаць дзюбай (пра птушак). Гусак кусае.//Раніць джалам, хабатком (пра насякомых). Пчолы кусаюць. Мурашкі кусаюць.// Захопліваць, сціскаць зубамі, пакусваць (пры хваляванні і пад.). Алёша бліснуў позіркам у бок Раі, але яна не ўзнімала вачэй ад падручніка і кусала рог хусткі.Шамякін.Марцін сядзеў на драбінках калёс, звесіўшы ногі, і нецярпліва кусаў пахучую завялую травінку, выцягнутую з сена.Мележ.//перан. Крыўдзіць, дапякаць чым‑н. І свой жа брат цябе кусае, Бо кожны выслужыцца хоча.Колас.
2. Захопліваць зубамі, аддзяляць, адкусваць невялікімі кускамі ад чаго‑н. Лукаш апетытна еў з чыгуна бульбяную кашу, кусаў хлеб і запіваў з вялікага белага кубка малаком.Ермаловіч.//Разм. Есці. [Скіба:] Ад учарашняга абеду не кусаў нічога.Крапіва.// Разгрызаць, раскусваць што‑н. цвёрдае. Кусаць арэхі.// Адразаць кавалачкамі. Кусаць дрот.
3.Разм. Моцна раздражняць скуру, пячы (пра крапіву і некаторыя іншыя расліны, а таксама пра вецер, мароз і пад.). У школу ідзе Майка, а мароз такі кусачы, кусае і падганяе.Лынькоў.
•••
Кусаць (сабе) локці — шкадаваць аб чым‑н. упушчаным, непапраўным.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
krwawić
krwawi|ć
незак.
1. крывавіць; сыходзіць крывёю;
rana krwawić — рана крываточыць;
2.раніць да крыві;
3.перан. чырваніць; афарбоўваць чырвоным
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
кале́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; незак., каго-што.
1. Рабіць калекам (калекай). Нас, малых, калечылі і фізічна і маральна.Бядуля.— Як жа гэта вы дапушчаеце, каб людзі на вашых вачах калечылі адзін другога?Колас.// Пашкоджваць, раніць (цела, рукі, ногі і інш.). Калечыць ногі.
2.перан. Псаваць, нявечыць маральна, рабіць непаўнацэнным. Калечыць жыццё. Калечыць душу.// Псаваць, скажаць, надаваць чаму‑н. іншую форму, сэнс. Зрэбная кашуля скрозь вылатаная, але яна не можа ўжо калечыць абрысы.. [Любінага] цела.Чорны.Асабліва псуюць і калечаць мову бяздумным калькавыя пераклады і так званыя канцылярызмы.Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)