scarce

[skers]

1.

adj.

рэ́дкі, няча́сты, які́ ця́жка даста́ць

Good cooks are scarce — До́брых ку́хараў няшма́т

2.

adv.

1) ледзь, ледзь то́лькі

2) не зусі́м

3) наўра́д, наўра́д ці

He can scarcely have said that — Наўра́д ці ён мог гэ́та сказа́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

contrary

[ˈkɑ:ntrəri]

1.

adj.

1) супрацьле́глы; зусі́м ро́зны

2) неспрыя́льны

a contrary wind — ве́цер у во́чы

3) [kənˈtreri] які́ супраці́віцца, упа́рты; незгаво́рлівы, капры́зны

2.

n.

супрацьле́гласьць

on the contrary — наадваро́т

to the contrary — іна́кш, у адваро́тным сэ́нсе

3.

adv., prep.

насу́перак; наперако́р

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

напро́тив

1. нареч. (на противоположной стороне) насу́праць, насупро́ць, напро́ці, напро́ціў разг.;

2. предлог с род. насу́праць, насупро́ць, напро́ці, напро́ціў (каго, чаго);

3. нареч. (наоборот) наадваро́т; (наперекор) наперако́р;

совсе́м напро́тив зусі́м наадваро́т;

4. в знач. вводн. сл. наадваро́т; — Здесь пло́хо? — Напро́тив, хорошо́. — Тут дрэ́нна? — Наадваро́т, до́бра.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

geríng

1.

a малы́, нязна́чны

2.

adv нязна́чна, ма́ла

nicht im Geríngsten — ані́, нізва́ння, ніко́лькі

nicht das Geríngste — зусі́м нічо́га

~ geréchnet — са́ма ме́ней

~ schätzen — vt грэ́баваць, пагарджа́ць, не паважа́ць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

near​3 [nɪə] adv.

1. блі́зка, недалёка, паблі́зу (пра час і адлегласць);

come/draw near прыбліжа́цца, набліжа́цца;

nearer and nearer усё блі́жай і блі́жай;

Don’t come nearer or I’ll shoot. Не набліжайся, бо выстралю.

2. ама́ль;

near a century ago ама́ль стаго́ддзе/сто гадо́ў таму́

♦

so near and yet so far ≅ блі́зка ло́каць, ды не ўку́сіш;

far and near усю́ды, скрозь;

We searched far and near for the missing dog. Мы скрозь і ўсюды шукалі прапаўшага сабаку;

I near died with fright. Я ледзь не памёр са страху;

not anywhere near/nowhere near далёка не, зусі́м не; ні ў я́кім ра́зе;

There wasn’t anywhere near enough food for all of us. Ежы на ўсіх нас зусім не хапала.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

замата́цца сов.

1. (начать мотаться) замота́ться; заболта́ться;

прасці́на ~та́лася на ве́тры — простыня́ замота́лась (заболта́лась) на ветру́;

2. (вокруг чего-л.) замота́ться;

пу́га ~та́лася вако́л пугаўя́ — кнут замота́лся вокру́г кнутови́ща;

3. замота́ться;

з. ша́лікам — замота́ться ша́рфом;

4. (измучиться) замота́ться, измота́ться;

ён зусі́м ~та́ўся — он совсе́м замота́лся (измота́лся)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

запа́рыцца сов.

1. в разн. знач. запа́риться;

бо́чка до́бра ~рылася — бо́чка хорошо́ запа́рилась;

зусі́м я ~рыўся з гэ́тай зада́чай — совсе́м я запа́рился с э́той зада́чей;

з. ў ла́зні да паўсме́рці — запа́риться в ба́не до полусме́рти;

2. (настояться в кипятке) завари́ться;

чай ~рыўся — чай завари́лся;

3. вспоте́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Жлу́кціць 1 ’запарваць бялізну’ (Нас., Сл. паўн.-зах.). Рус. дыял. смал., паўд., зах., бранск. жлу́ктить ’тс’, укр. уст. жлу́ктити ’тс’ (Грынч.), польск. żłukcić ’тс’. З літ. žlùgti ’мачыць бялізну ў шчолаку’. Літ. гл. пад жлукта 1.

Жлу́кціць 2, жлуктаць ’многа піць’ (ТСБМ). Рус. дыял. смал., кур., арл. жлуктить ’тс’, укр. жлу́ктити, жлукті́ти ’тс’. Перанос значэння жлукціць 1 у адпаведнасці з семантычнымі адносінамі жлукта 1, жлукта 2. Врачу (Лекс. балтызмы, 6) параўноўвае жлу́кціць ’піць’ з літ. žlùgti ’праваліцца, згінуць’, хаця літ. семантыка не зусім суадносная з усх.-слав.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Клоп ’насякомае-паразіт, якое корміцца кроўю жывёл і чалавека’ (ТСБМ, Сл. паўн.-зах., Бяльк.). Укр. клоп, рус. клоп ’тс’, серб.-харв. кло̏п ’клешч’, славен. klòp ’тс’. Прасл. klopъ не мае надзейнай этымалогіі. Цікавае супастаўленне з балг. клопам ’кішэць’ (БЕР, 2, 467). Параўн. Якабсон, Word, 8, 388. Нельга рашуча аспрэчваць і метатэзу klopъ < *plokъ, маючы на ўвазе балтыйскія паралелі літ. blãkė ’клоп’, лат. blakts ’тс’ (параўн. вядомае прасл. pekti ∼ літ. kèpti). Можна меркаваць таксама аб klopъ ∼ klapati ’біць, плюшчыць’, параўн. польск. pluskwa, ploszczyca ’клоп’. Іншыя версіі зусім неверагодныя.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пяле́ка ’пясчаная, неўрадлівая зямля, залеж, незасеянае поле’ (дзятл., Сл. ПЗБ; Сцяшк. Сл.), пяле́чына ’тс’ (гродз., пух. Сл. ПЗБ), пя́ла ’тс’ (дзятл., Сцяшк. Сл.), сюды ж пялекава́ты, пелякава́ты ’пясчаны’ (дзятл., чэрв., Сл. ПЗБ), пялёта ’пясчаная, неўрадлівая зямля’ (барыс., там жа). Грынавяцкене і інш. (Сл. ПЗБ) выводзяць з літ. pelė́kas ’шэры, мышасты’, што зусім верагодна па лінгвагеаграфічных меркаваннях. Відаць, чыста выпадковае фармальнае супадзенне з славен. pȅlek ’зярнятка’, якое выводзіцца з *рelъ ’пыл, мякіна, палова’ (Бязлай, 3, 23), што суадносіцца з літ. pelaĩ ’мякіна, палова’. Гл. пе́ліка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)