Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

неправо́днасць, ‑і, ж.

Спец. Няздольнасць праводзіць электрычнасць і цяпло.

непрагля́днасць, ‑і, ж.

Уласцівасць непрагляднага.

непрагля́дны, ‑ая, ‑ае.

Такі цёмны або густы, што нічога нельга разгледзець. Непраглядны туман. □ А калі святло гасла, цемра наступала на наваколле непрагляднай сцяной. Хадкевіч. За вокнамі стаяў густы, непраглядны змрок. Гамолка. Замест алешніку над галавой спляталі непраглядны шацёр шурпатыя бярозы і сосны. Кірэйчык. // перан. Бязрадасны. Будучыня здалася .. [Людміле] такой жа непрагляднай, як і гэтая цемра на вышках. Асіпенка.

непрадба́чанасць, ‑і, ж.

Уласцівасць непрадбачанага. Непрадбачанасць выдаткаў.

непрадба́чаны, ‑ая, ‑ае.

Такі, якога нельга было прадбачыць; нечаканы. Непрадбачаныя акалічнасці. □ План планам, а ў час працы — Шульга добра ведае гэта — абавязкова .. вынікне столькі нечаканасцей і розных непрадбачаных перашкод, што калі не праявіць кемлівасці, то можна моцна адстаць. Краўчанка. І імчыць зялёны легкавічок за вёску, у непрадбачаны рэйс... Ракітны. / у знач. наз. непрадба́чанае, ‑ага, н. І раптам, калі работа падыходзіла ўжо да канца, здарылася непрадбачанае. Данілевіч.

непрадба́члівасць, ‑і, ж.

Уласцівасць непрадбачлівага; адсутнасць прадбачлівасці.

непрадба́члівы, ‑ая, ‑ае.

Які не прадбачыць магчымых вынікаў; недальнабачны. Непрадбачлівы чалавек.

непрадугле́джаны, ‑ая, ‑ае.

Такі, якога нельга было прадугледзець. Непрадугледжаныя цяжкасці. // Не дазволены афіцыйна. Непрадугледжаны законам.

непрадузя́тасць, ‑і, ж.

Уласцівасць непрадузятага; адсутнасць прадузятасці. Непрадузятасць думкі.

непрадузя́ты, ‑ая, ‑ае.

Вольны ад прадузятасці; справядлівы. Непрадузяты крытык.