Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

абдзі́рачны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які прызначаны для абдзірання. Абдзірачны станок.

абдзі́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. абдзіраць — абдзерці (у 1 знач.).

2. толькі мн. (абдзі́ркі, ‑рак). Ільняное ці канаплянае валакно з-пад грэбеня. // Кудзеля з такога валакна; зрэб’е.

абдзьму́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

Дзьмухаючы, ачысціць ад чаго‑н. (пылу, пушынак і пад.). Абдзьмухаць печаную бульбу.

абдзьму́хванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. абдзьмухваць — абдзьмухаць.

абдзьму́хвацца, ‑аецца; незак.

Зал. да абдзьмухваць.

абдзьму́хваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да абдзьмухаць.

абдзьму́ць, ‑му, ‑меш, ‑ме; зак., каго-што.

Тое, што і абадзьмуць.

абдзялі́цца, ‑дзялюся, ‑дзелішся, ‑дзеліццца; зак.

Памыліцца, дзелячы што‑н.

абдзялі́ць, ‑дзялю, ‑дзеліш, ‑дзеліць; зак., каго-што.

1. Пры падзеле, размеркаванні не даць каму‑н. нічога або даць менш, чым іншым. Калі хлеба па картках сям’і неставала, рукі матчыны зналі, што трэба рабіць, — так умелі апошні кавалак дзяліць, каб усіх падзяліць, а сябе — абдзяліць. А. Вольскі. [Варвара:] — Зіма, нябось, слязу пусціў: яго брыгаду абдзялілі, дзве касілкі далі ў Варварыну брыгаду, а яму толькі адну... Васілевіч. // Надзяліць у недастатковай меры якімі‑н. якасцямі, здольнасцямі і пад. або пазбавіць якіх‑н. якасцей, здольнасцей і пад. Прырода абдзяліла яго ростам і сілай.

2. Надзяліць усіх чым‑н., аддаючы кожнаму яго долю. Абдзяліць дзяцей гасцінцамі. □ — Мая воласць вялікая, — Белым сырам не абдзеліш. З нар.

абдзяля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.

1. Незак. да абдзяліцца.

2. Зал. да абдзяляць.