Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

жывагло́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Разм. Жан. да жываглот.

жывагло́цтва, ‑а, н.

Разм. Бязлітасны прыгнёт, пажыва за кошт іншых.

жывадзёр, ‑а, м.

Разм. Пра жорсткага, бязлітаснага чалавека. Паноў і іншых жывадзёраў, Не сёння, заўтра, Але скора У нас іх тут зусім не будзе. Трус. // Пра скнарлівага гандляра, спекулянта-абдзіралу.

жывадзёрка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.

Разм. Жан. да жывадзёр.

жывадзёрства, ‑а, н.

Разм. Жорсткае абыходжанне з кім‑, чым‑н.; катаванне, здзекі. — У Аўсянішчы сяляне, абураныя жывадзёрствам памешчыцы, спалілі дашчэнту маёнтак і разабралі ўсё панскае збожжа. Зарэцкі.

жывако́ст, ‑у, М ‑сце, м.

Шматгадовая лекавая травяністая расліна сямейства бурачнікавых з буйным лісцем і трубчастымі кветкамі, якая расце па сырых мясцінах. — А жывакост, дзеткі, гэта значыць: жывіць косці, ажыўляе іх, — схамянуўшыся, дадае [бабка Аксіння]. Чарнышэвіч.

жыванараджэ́нне, ‑я, н.

Спосаб узнаўлення патомства, пры якім зародак развіваецца ў матчыным арганізме.

жы́вапіс, ‑у, м.

1. Від выяўленчага мастацтва, які перадае прадметы і з’явы навакольнага свету пры дапамозе фарбаў. Творы жывапісу. Пейзажны жывапіс. // Характар, манера мастацкага паказу, уласцівыя гэтаму віду мастацтва. Слабыя і моцныя бакі жывапісу мастака.

2. зб. Творы гэтага віду мастацтва: карціны, фрэскі і інш.

жывапіса́нне, ‑я, н.

Кніжн. Яркае, вобразнае апісанне чаго‑н. Адно жывапісанне дэталей побыту не можа ўжо задаволіць сённяшняга чытача. «Полымя».

жывапіса́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак. і незак., каго-што.

Кніжн. Апісаць (апісваць) жыва, выразна.