Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

граназа́н, ‑у, м.

Ртутна-арганічны прэпарат для пратручвання насення перад пасевам. Граназан вельмі ядавіты, таму пры рабоце з ім трэба строга выконваць усе правілы бяспекі, указаныя ў адпаведных інструкцыях. «Весці».

грана́т 1, ‑а, М ‑наце, м.

1. Паўднёвае фруктовае дрэва або куст сямейства гранатавых з ярка-чырвонымі кветкамі.

2. Круглы ярка-чырвоны плод гэтай расліны з вялікай колькасцю насення, пакрытага чырвонай сакавітай кісла-салодкай мякаццю. Сокам чырвоным наліты гранаты, Дружна, бы яблыкі, дрэва абселі. Купала.

[Лац. granatum.]

грана́т 2, ‑у, М ‑наце, м.

Каштоўны камень цёмна-чырвонага, чырванавата-зялёнага або амаль чорнага колеру.

[Лац. granatum.]

грана́та, ‑ы, ДМ ‑лаце, ж.

Невялікі разрыўны снарад, які кідаецца рукой. Ручная граната. Плоцітанкавая граната. □ — Агонь! Агонь па фашыстах! — крычаў Багун і сам кінуў гранату ў бліжэйшы дзот. Шчарбатаў. // Артылерыйскі снарад, якім страляюць з гранатамёта.

грана́тавы 1, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да граната ​1. Гранатавае дрэва.

2. Ярка-чырвоны, колеру граната ​1 (у 2 знач.).

грана́тавы 2, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да гранату ​2. // Зроблены з гранату, упрыгожаны гранатам. Гранатавая брошка. Гранатавы бранзалет. Гранатавы пярсцёнак.

гранатамёт, ‑а, М ‑мёце, м.

Агнястрэльная зброя блізкага бою для стральбы гранатамі.

гранатамётчык, ‑а, м.

Баец, які страляе з гранатамёта або кідае ручныя гранаты.

грана́тнік, ‑а і ‑у, м.

1. ‑а. Паўднёвае фруктовае дрэва або куст сямейства гранатавых з ярка-чырвонымі кветкамі; гранат ​1. / ‑у; у знач. зб. Пасадка гранатніку.

2. ‑у; толькі адз. Драўніна гэтага дрэва.

грана́тны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да гранаты. Гранатныя выбухі. Гранатныя асколкі.

грана́тчык, ‑а, м.

Разм. Баец, які кідае гранаты. Пачуўся гук, нібы ляснуў пярун. Гэта гранатчыкі кінулі гранаты ў пярэднюю групу коннікаў. Колас.

гранд, ‑а, М ‑дзе, м.

Спадчыннае званне вышэйшага дваранства ў Іспаніі (адменена ў 1931 г.). // Асоба, якая мела гэта званне.

[Ад лац. grandis — вялікі, важны.]