Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

гляцыёлаг, ‑а, м.

Спецыяліст у галіне гляцыялогіі.

гляцыялагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да гляцыялогіі. Гляцыялагічная экспедыцыя.

гляцыяло́гія, ‑і, ж.

Навука аб фізічных уласцівасцях леднікоў, іх паходжанні і ўплыве на развіццё зямной паверхні.

[Ад лац. glacies — лёд і грэч. logos — вучэнне.]

глячо́к, ‑чка, м.

Памянш.-ласк. да гляк; невялікі гляк. Маеш дачку — май і гарэлачку ў глячку. Прыказка.

гм, выкл.

1. Выражае недавер’е, сумненне, іронію. — Гм, — чмыхае крамнік, крытычна мацаючы поглядам .. настаўніка. Мурашка.

2. Ужываецца пры нерашучасці або немагчымасці сказаць, вымавіць што‑н. — Гм... — пачаў здагадвацца аб нечым Тарас. Якімовіч.

гмах, ‑у, м.

Вялікі вышынны будынак. Я ў сталіцы ізноў Сярод гмахаў-дамоў, Што здзіўляюць красой небывалай. Журба. Высокі клён, Але і ён — Па пояс дому-гмаху. Макаль. // перан. Увогуле пра што‑н. вялікае, велічнае. Дуб і сосны — векавыя гмахі, Не баяцца бур і навальніц. Пысін. Грамада — вялікі гмах: Адзін ляжа, сто ідзе, А хто ж роўны грамадзе?! Купала.

[Польск. gmach з ням.]

гмі́на, ‑ы, ж.

Самая дробная адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Польшчы. Ваявода Даўнаровіч абяцаў распачаць шырокі наступ на бунтарскія гміны і вёскі са сваімі людзьмі, якіх падбіраў асабіста. Паслядовіч. // Адміністрацыйны цэнтр такой адзінкі, дзе знаходзіцца яе кіруючы апарат. У .. доме каля плошчы размясцілася гміна, куды солтысы носяць садраныя з людзей падаткі. Брыль.

[Польск. gmina з ням.]

гмі́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да гміны. Гмінны пісар.

гмы́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Вымаўляць «гм», выказваючы сумненне, здзіўленне.

гмы́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

Аднакр. да гмыкаць.