Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

разло́мліванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. разломліваць — разламаць.

разло́млівацца, ‑аецца; незак.

1. Незак. да разламацца.

2. Разм. Моцна, нясцерпна балець (пра галаву).

разло́мліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да разламаць.

2. безас. Пра моцны боль у якой‑н. частцы цела.

разлуза́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад разлузаць.

разлуза́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Раскрыць (абалонку), каб дастаць семя; разлушчыць. А Віктар разлузаў гарбузік, укінуў зерне ў рот і зачаўкаў. Лобан.

разлу́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да разлузаць.

разлу́ка, ‑і, ДМ ‑лу́цы, ж.

1. Стан паводле знач. дзеясл. разлучацца — разлучыцца.

2. Расcтанне з кім‑н. родным, блізкім. Пасля такой доўгай разлукі з домам Аленка адчувала сябе шчаслівай. Колас. На пятым годзе разлукі з родным Міргарадам .. [Сярдзюк] натхнёна ўспамінае вішняк і галушкі. Брыль.

разлупі́ць, ‑луплю, ‑лупіш, ‑лупіць; зак., што.

Разм. Разадраць на палосы, распаласаваць што‑н. Скінуўшы з сябе сарочку і разлупіўшы яе на шырокія палосы, я перавязаў Алесю руку. Адамчык. На падаконніку ў вагоне рос альяс. Адарка адарвала ад яго два лісты, разлупіла іх напал і прыклала да ран. Сабаленка. // Падраць (звычайна зачапіўшыся, зачапіўшы). Разлупіць кашулю. □ Неяк падганяючы.. [Белалобую], хлопчык зачапіўся за сук і разлупіў ледзь не да пояса калашыну. Шуцько.

разлу́плены, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад разлупіць.

разлу́пліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да разлупіць.