Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ПрадмоваСкарачэнніКніга ў PDF/DjVu

разжа́лены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад разжаліць.

2. у знач. прым. Які паддаўся жалю, чуллівасці; расчулены. Разжалены бацька пашкадаваў сына.

разжа́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.

1. Паддацца пачуццю жалю, жаласці. А тут разжаліўся. Шкада мне стала жывога стварэння. Забраў я .. [шчаня], у шапку паклаў, дадому занёс. Сачанка.

2. Пачаць занадта жаліцца.

разжа́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., каго-што.

Выклікаць у каго‑н. пачуццё жалю. В. Быкаў піша аб смерці сурова і строга, не імкнецца разжаліць, давесці да слёз чытача. Дзюбайла. Рыбака .. мала цікавіла і мала прапала — і яе жалобна-жаласлівы тон і тое, што яна адна. Ён ужо ведаў гэты вяскова-жаночы звычай — разжаліць яго было цяжка. Быкаў.

разжало́біцца, ‑блюся, ‑бішся, ‑біцца; зак.

Паддацца пачуццю жалю, жальбы.

разжало́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак., каго-што.

Разм. Выклікаць пачуццё жалю, жальбы. — Што гэта вы, Аня! А то вы і мяне разжалобіце, чаго добрага — жартам сказала Саша, а ў самой дрыжэлі губы і голас ненатуральна звінеў. Шамякін. [Вера:] — То бывала, хоць вяроўкі з яго [Пятра] ві, а то і гаворыцца не даўся: Можа б вы там, старшынька, закінулі слоўца. Скажэце, што хеарэю і аб ім смуткую. Разжалобце сэрца. Пальчэўскі.

разжа́львацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да разжаліцца.

разжа́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да разжаліць.

разжані́цца, ‑жанюся, ‑жэнішся, ‑жаніцца; зак.

Разм. Перастаць быць жанатым; развесціся (у 1 знач.).

разжані́ць, ‑жаню, ‑жэніш, ‑жэніць; зак., каго.

Разм. Расстроіць чый‑н. шлюб; развесці (у 3 знач.).

разжартава́цца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; зак.

Разм. Пачаць многа і з захапленнем жартаваць. Разжартаваўся так, што не суняць.