дро́вы, дроў, Д дро́вам і дрыва́м.
Распілаваныя і паколатыя дрэвы, якія ідуць на паліва.
Сухія д.
Калоць д.
◊
Наламаць дроў (разм.) — нарабіць памылак, недарэчнасцей.
Хто ў лес, хто па дровы — нязладжана, уразброд.
|| ласк. дро́ўцы, -аў.
|| прым. дрывяны́, -а́я, -о́е.
Д. склад.
Дрывяная павець.
Дрывяное ацяпленне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нагну́ць, -гну́, -гне́ш, -гне́; -гнём, -гняце́, -гну́ць; -гні́; -гну́ты; зак.
1. што. Сагнуўшыся, нахіліць, накіраваць уніз.
Н. галаву.
Н. галінку дрэва.
2. чаго. Нарабіць, нарыхтаваць нейкую колькасць чаго-н. гнутага.
Н. дуг.
|| незак. нагіна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 знач.); наз. нагіна́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абцяжа́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -жа́р; -раны; зак., каго-што.
1. Зрабіць цяжкім.
Плады абцяжарылі дрэўцы.
2. Выклікаць адчуванне стомленасці.
Зморанасць абцяжарыла рукі і ногі.
3. перан. Нарабіць цяжкасцей, клопату.
А. даручэннямі, просьбамі.
|| незак. абцяжа́рваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. абцяжа́ранне, -я, н. і абцяжа́рванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
накуса́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.); каго-што. Пакусаць, нарабіць укусаў у многіх месцах (пра насякомых). Накусалі камары рукі. □ Конь злосна махае галавою, спыняецца і трэ вочы аб калені пярэдніх ног або дастае галавою і зубамі хапае за месцы, дзе накусалі сляпні. Галавач.
2. чаго. Разм. Адкусваючы шчыпцамі, нарабіць кавалкаў. Накусаць цукру. Накусаць дроту.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наблы́таць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
1. што і чаго. Заблытаць, пераблытаць нейкую колькасць чаго‑н. Наблытаць нітак.
2. Дапусціць блытаніну, нарабіць памылак. Наблытаць у падліках.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панарабля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак., чаго.
1. Нарабіць, вырабіць вялікую колькасць чаго‑н.
2. і без дап. Разм. Учыніць многа чаго‑н. (звычайна непрыемнага, дрэннага).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панасціла́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што і чаго.
1. Наслаць 2, раскласці на якой‑н. паверхні многа чаго‑н.
2. Нарабіць якіх‑н. насцілаў. Панасцілаць падлогі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павыкалу́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Калупаючы, выняць адкуль‑н. усё, многае. Павыкалупваць зярняты з коласа.
2. Разм. Калупаючы, нарабіць паглыбленняў у многіх месцах. Павыкалупваць ямкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
насмуро́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., чым і без дап.
Разм. Нарабіць смуроду. Насмуродзіць галавешкай. Насмуродзіць папяросай. □ Павітаўшыся, Антон палаяў курцоў. Гэта ж трэба было так насмуродзіць! Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Назу́блены ’прарослы’ (ТС), назубленае насенне ’насенне, якое толькі пачынае прарастаць’ (Жд. 1, Мат. Гом.), назубіцца ’прарасці’ (Мат. Гом.), назубіць ’нарабіць вострых зубоў на лазе’ (Яўс., Яруш., Сл. ПЗБ). Усё да зуб, параўн. літ. žémbėti ’прарастаць, пускаць расткі’, літаральна ’зубіцца’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)