Прыбо́іна ’папярочная жэрдка ў плоце’ (петрык., Шатал.), толькі мн. л. прыбо́і ’папярочныя перакладзіны ў кроснах’ (Сл. ПЗБ). Да прыбі́ць, біць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
папрыбіва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
1. што. Прыбіць што‑н. у многіх месцах, прыбіць усё, многае. На сценах дамоў і на дашчатых платах.. [фашысты] папрыбівалі загад, надрукаваны адразу на чатырох мовах. Сачанка.
2. каго. Разм. Вельмі моцна збіць усіх, многіх. — Чаму ў таку [збіраецца моладзь]? — здзівіўся Мілоўскі. — Каб бацькі не ведалі. Там такія хлапцы прыйшлі, што калі б бацькі даведаліся, папрыбівалі б да смерці. Галавач.
3. безас. Прыгнаць сілай вады, ветру ўсё, многае. Папрыбівала лодкі да берага.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прымякя́ць ’прымяраць (спехам, недакладна)’ (Юрч.). Магчыма, іранічная сувязь з прымяка́ць ’прыбіць каго-небудзь чым-небудзь тупым’ (Нас.), прэфіксальнае да мя́каць (гл.), і намяка́ць ’намякаць’, параўн. намя́каць ’адлупцаваць’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прышы́ць, -шы́ю, -шы́еш, -шы́е; -шы́ты; зак., што.
1. Шыючы, прымацаваць.
П. гузік.
2. Прымацаваць, прыбіць (спец.).
П. дошку.
3. перан., каму. Ілжыва прыпісаць што-н., абвінаваціць у чым-н. (разм., неадабр.).
П. справу.
|| незак. прышыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. прышыва́нне, -я, н. і прышы́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Недабой ’загана ў палатне, калі ўток слаба прыбіты бёрдам’ (гродз., Нар. сл.; в.-дзв., Шатал.; Жд. 1). Ад недабіць, з не- (гл.) і дабіць ’прыбіць’, параўн. недасек ’тс’, гл. неда-.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перабі́ць¹, -б’ю́, -б’е́ш, -б’е́; -б’ём, -б’яце́, -б’ю́ць; -бі́; -бі́ты; зак.
1. каго (што). Забіць усіх, многіх.
П. ваўкоў.
2. што. Разбіць многа чаго-н.
П. посуд.
3. што. Зламаць, пераламаць.
П. плячо.
4. што. Узбіць нанава.
П. падушку.
5. што. Прыбіць іначай або ў іншым месцы.
П. кручок у іншае месца.
|| незак. перабіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ На́плестка ’вузкая планка, якая накладаецца на капылы паверх намаразняў’ (свісл., Шатал.). Магчыма, з на́калеска ’тс’ (гл.), збліжанае з плясці або з пляскаць, параўн. рус. внахлёст ’зверху, наверх (прыбіць)’ ад хлестать ’сцябаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыбі́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад прыбіць.
2. у знач. прым. Прыніжаны, запалоханы, даведзены да атупення. Не падымаючы вачэй, з апушчанай галавой рушыў Саўка з лесу.. Ён быў дужа стомлены, атупелы, безуважны, прыбіты. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыпу́чыць 1, прыпу́чваць ’рабіць застрэшак з пучкоў’ (ТС). Да пук, пучо́к (гл.).
Прыпу́чыць 2 (прыпу́чыты) ’прыбіць, утрамбаваць размашыстымі ўдарамі’ (драг., З нар. сл.). З пры‑пу́чыць, дзе пучыць узыходзіць да пу́каць(ца) (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прихлестну́ть сов., разг.
1. (волной) прыбі́ць;
2. (пристегнуть ремнём) прыхапі́ць, прывяза́ць;
3. однокр. (к прихлёстывать) хво́снуць, сцебану́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)