Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 8-е выданне (правапіс да 2008 г.)

Скарачэнні

нечастый

нячасты, рэдкі

нечаянно

нареч.

1) (неожиданно) нечакана, неспадзявана

(внезапно) раптоўна, знячэўку, знянацку

2) (ненарочно) незнарок

(неумышленно) ненаўмысна

(случайно) выпадкова

нечаянность

1) нечаканасць, -ці жен., неспадзяванасць, -ці жен.

раптоўнасць, -ці жен.

2) ненаўмыснасць, -ці жен.

выпадковасць, -ці жен.

см. нечаянный

нечаянный

1) (неожиданный) нечаканы, неспадзяваны

(внезапный) раптоўны

нечаянный гость — нечаканы (неспадзяваны) госць

нечаянная радость — нечаканая (неспадзяваная) радасць

2) (неумышленный) ненаўмысны

(случайный) выпадковы

нечаянный выстрел — ненаўмысны (выпадковы) стрэл

нечего

I мест. няма чаго

нечага

(дат. няма чаму, нечаму, твор. няма чым, нечым, пред. няма аб чым, не аб чым)

(прошедшее время) не было чаго (не было чаму и т.д.)

(будущее время) не будзе чаго (не будзе чаму и т.д.)

нечем похвастаться — няма чым (нечым) пахваліцца

нечему удивляться — няма з чаго дзівіцца

не о чем жалеть — няма аб чым (няма чаго) шкадаваць

нечего читать — няма чаго (нечага) чытаць

II (незачем) нареч. разг. няма чаго

нечага

(не надо) не трэба

нечего об этом говорить — няма чаго (нечага, не трэба) пра гэта гаварыць

этим нечего шутить — гэтым не трэба (нечага) жартаваць

да тут и думать нечего — ды тут і думаць няма чаго (нечага)

нечего спешить — няма чаго (нечага, не трэба) спяшацца

от нечего делать — ад няма чаго рабіць

нечего сказать! — што і казаць!, няма што і казаць!

делать нечего — нічога не зробіш

нечего греха таить — няма чаго грахі таіць

нечеловечески

нареч. нялюдска

(чрезвычайно) надзвычайна

нечеловеческий

нечалавечы, нялюдскі

(чрезвычайный) надзвычайны

нечеловеческие усилия — нечалавечыя (нялюдскія, надзвычайныя) намаганні

нечеловечность

нечалавечнасць, -ці жен.

нечеловечный

нечалавечны

нечем

мест. твор. см. нечего I