Verbum

положение

ср.

1) (состояние, обстоятельства) становішча, -ча ср.

международное положение — міжнароднае становішча

внутреннее положение в стране — унутранае становішча ў краіне

на военном положении — на ваенным становішчы

социальное положение — сацыяльнае становішча

найти выход из положения — знайсці выхад са становішча

попасть в смешное положение — трапіць у смешнае становішча

2) (местонахождение) становішча, -ча ср., месцазнаходжанне, -ння ср.

определить положение планеты — вызначыць месцазнаходжанне планеты

дивизия заняла наиболее выгодное положение — дывізія заняла найбольш выгаднае становішча

3) (поза) пастава, -вы жен.

положение корпуса при метании копья — пастава корпуса пры кіданні кап’я

стрелять из винтовки с положения лёжа — страляць з вінтоўкі лежачы

заснуть в сидячем положении — заснуць седзячы

4) (научное, законодательное) палажэнне, -ння ср.

положение о выборах — палажэнне аб выбарах

основные положения книги — асноўныя палажэнні кнігі

положенное

сущ. належнае, -нага ср.

положенный

1) прич. (от глаг. положить) паложаны

пакладзены

2) прич. (решённый) уст. вырашаны

(постановленный) ухвалены, пастаноўлены

3) прич. (назначенный) назначаны

дадзены

см. положить 4

4) прил. (заранее назначенный) прызначаны, вызначаны

(надлежащий) належны

положенное время — прызначаны час

положено

в знач. сказ.

1) (принято) прынята

(в обычае) заведзена, так вядзецца, ёсць такі звычай

(надлежит) належыць

2) (решено) вырашана

(постановлено) ухвалена

3) (назначено) прызначана, дадзена

положим

вводн. сл.

1) (допустим) дапусцім

положим, что вы правы — дапусцім, што ваша праўда (вы маеце рацыю)

положим, что пора уже — дапусцім, што пара ўжо

2) (правда) праўда нескл., жен.

он-то, положим, не пришёл, но… — ён, праўда, не прыйшоў, але…

3) межд. ну, положим! — ну, дзе там!, ну, што вы!, (посмотрим) ну, гэта (яшчэ) пабачым!

положительно

нареч.

1) (утвердительно) станоўча, дадатна

ответить положительно — адказаць станоўча

2) (совершенно) зусім

(абсолютно) абсалютна

(буквально) літаральна

(решительно) рашуча

(безусловно) безумоўна

положительно ничего не знает — зусім (абсалютна) нічога не ведае

он положительно ничего не сделал — ён зусім (абсалютна) нічога не зрабіў

положительно ни в ком не было сочувствия — абсалютна (літаральна) ні ў кім не было спагады

положительно все — абсалютна ўсе

положительность

1) станоўчасць, -ці жен., дадатнасць, -ці жен.

2) сталасць, -ці жен., паважнасць, -ці жен.

3) мат., физ. дадатнасць, -ці жен.

см. положительный 1, 2, 4

положительный

1) (утвердительный, хороший) станоўчы, дадатны

положительный ответ — станоўчы адказ

положительный герой романа — станоўчы (дадатны) герой рамана

положительная оценка — станоўчая (дадатная) ацэнка

положительные результаты — станоўчыя (дадатныя) вынікі

2) (основательный, степенный) сталы, паважны

3) (несомненный, настоящий) разг. сапраўдны, безумоўны

положительный невежда — сапраўдны (безумоўны) невук

4) мат., физ. дадатны

положительная величина — дадатная велічыня

положительная температура — дадатная тэмпература

положительный полюс — дадатны полюс

положительный заряд — дадатны зарад

положительная степень сравнения грам. — звычайная ступень параўнання

положительная философия — пазітывізм

положить

совер.

1) палажыць, мног. пакласці

положить все силы на служение родине — палажыць усе сілы на служэнне радзіме

положите приборы на стол — пакладзіце прыборы на стол

положить больного в больницу — палажыць хворага ў бальніцу

2) (решить) уст. вырашыць

(постановить) ухваліць, пастанавіць

(условиться) умовіцца

(сговориться) згаварыцца

они положили между собой — яны вырашылі (згаварыліся) паміж сабой

3) (предположить) дапусціць

4) (назначить) назначыць

даць

положить ему хорошую плату — назначыць (даць) яму добрую плату

положить за правило — узяць за правіла

положа руку на сердце — палажыўшы руку на сэрца

положить на обе лопатки — палажыць на абедзве лапаткі

вынь да положь — зараз жа і дай, вымі ды палажы

положить гнев на милость — павярнуць гнеў на міласць

положить душу за кого-что — палажыць душу за каго-што

положить жизнь за кого-что — палажыць (аддаць) жыццё за каго-што

положить конец (начало) чему-либо — палажыць канец (пачатак) чаму-небудзь

положить в карман — палажыць у кішэнь

положить на месте — палажыць на месцы

разжевать и в рот положить — разжаваць і ў рот палажыць

как бог на душу положит — як бог на душу паложыць

положиться

(понадеяться) паспадзявацца (на каго, што)

(доверить) даверыць (каму, чаму)

(довериться) даверыцца (каму, чаму), здацца (на каго, што)

(быть уверенным) быць упэўненым (у кім, чым)

я напрасно положился на него — я дарэмна паспадзяваўся на яго

я целиком положился на него — я цалкам здаўся на яго (даверыў, даверыўся яму)

на его слова нельзя положиться — яго словам нельга давяраць

положитесь на меня — даверцеся мне, здайцеся на мяне

на меня можете положиться — ва мне можаце быць упэўнены