Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ПрадмоваСкарачэнні

кача́лка

1. кача́лка, -кі ж.;

2. (колыбель) обл. калы́ска, -кі ж.

кача́ниеI

1. калыха́нне, -ння ср., гайда́нне, -ння ср.; гу́шканне, -ння ср.; люля́нне, -ння ср.;

2. хіста́нне, -ння ср., калыха́нне, -ння ср., калыва́нне, -ння ср.;

3. вага́нне, -ння ср., зы́банне, -ння ср.;

4. ківа́нне, -ння ср.; кручэ́нне, -ння ср.;

5. калыха́нне, -ння ср., маха́нне, -ння ср.;

6. падкіда́нне, -ння ср., гу́шканне, -ння ср., кача́нне, -ння ср.; см. кача́тьI.

кача́ниеII пампава́нне, -ння ср.; см. кача́тьII.

кача́тельный

1. калыха́льны, гайда́льны;

2. хіста́льны, калыха́льны, калыва́льны;

кача́тельное движе́ние ма́ятника хіста́льны (калыха́льны) рух ма́ятніка;

3. вага́льны; см. кача́тьI 1—3.

кача́тьI несов.

1. (раскачивать что-л., находящееся в подвешенном состоянии, ветром, волной) калыха́ць, гайда́ць; (в люльке, на качелях, в гамаке и т. п. — ещё) гу́шкаць; (убаюкивать — ещё) люля́ць;

ве́тер кача́ет дере́вья ве́цер калы́ша (гайда́е) дрэ́вы;

во́лны кача́ют ло́дку хва́лі калы́шуць (гайда́юць) ло́дку;

мать кача́ет ребёнка ма́ці калы́ша (гу́шкае, люля́е) дзіця́;

2. (шатать что-л. неустойчивое или слабо закреплённое) хіста́ць, калыха́ць, обл. калыва́ць;

не кача́й скаме́йку не хіста́й (не калыва́й) ла́ўкі;

его́ кача́ет от сла́бости яго́ хіста́е ад сла́басці;

3. (колебать в вертикальном направлении) вага́ць, разг. зы́баць;

кача́ть ча́ши весо́в вага́ць ша́лі ва́гі;

кача́ть мостки́ зы́баць кла́дку;

4. (головой — при согласии) ківа́ць; (головой — при отрицании) круці́ць;

5. (ногой) калыха́ць, маха́ць;

6. (подкидывать на руках, выражая восторг, поздравляя с чем-л.) падкіда́ць, гу́шкаць, кача́ць.

кача́тьII несов. (насосом) пампава́ць.

кача́тьсяI несов.

1. (раскачиваться, находясь в подвешенном состоянии, под действием ветра, волн) калыха́цца, гайда́цца; (в люльке, на качелях, в гамаке и т. п. — ещё) гу́шкацца;

2. (о чём-л. неустойчивом или слабо закреплённом) хіста́цца, обл. калыва́цца; ківа́цца;

стол кача́ется стол хіста́ецца (калыва́ецца);

анте́нна кача́ется антэ́на хіста́ецца (калыва́ецца);

больно́й кача́ется от сла́бости хво́ры хіста́ецца ад сла́басці;

ма́ятник кача́ется ма́ятнік хіста́ецца (калы́шацца);

голова́ кача́ется галава́ ківа́ецца;

3. (колебаться в вертикальном направлении) вага́цца, разг. зы́бацца;

ча́ши весо́в кача́ются ша́лі ва́гі вага́юцца;

мостки́ кача́ются кла́дка зы́баецца.

кача́тьсяII несов., страд. пампава́цца; см. кача́тьII.

кача́ющийся

1. прич. які́ (што) калы́шацца, які́ (што) гайда́ецца; які́ (што) гу́шкаецца; які́ (што) хіста́ецца, які́ (што) калыва́ецца; які́ (што) зы́баецца; см. кача́тьсяI;

2. прил. хі́сткі.

каче́ли ед. нет арэ́лі, -ляў, калыха́нка, -кі ж.; гу́шкалка, -кі ж.